Độ chính xác đo góc
Các dụng cụ có liên quan đến đo góc như thước đo góc, thước thủy cân bằng, thước laser đều có độ chính xác đo góc nhất định, cùng tìm hiểu cách đọc chúng nhé
Đơn vị đo: ° (degree)
I. Đơn vị đo của độ chính xác đo góc
Ta sẽ không nói về vấn đề rộng lớn hơn là độ chính xác khi đo đạc, hay sai số khi đo của dụng cụ. Ta coi như các bạn đã biết vấn đề này. Ví dụ nói thước đo độ có độ chính xác là ±0,5° thì khi đo được 30°, ta hiểu nó có thể nằm trong khoảng 29.5° đến 30.5°. Khi ấy 0.5° coi là độ chính xác khi đo độ.
1. Đo bằng độ, ký hiệu là °
Cái này thì đã rõ, một vòng tròn là 360 độ. Đây là cách viết phổ biến trong kỹ thuật khi nói về độ chính xác đo góc của dụng cụ. Thậm chí trên thân dụng cụ còn không dùng ký hiệu độ. CHỉ viết ± sai số, ví dụ 180 ±0.002 thì ta hiểu thước đo tối đa 180 độ, sai số 0.002 độ
2. Đo bằng radian, ký hiệu là rad
Một vòng tròn là 2 lần số pi , làm tròn cỡ 6.28 rad
Một radian cũng khá lớn, đó là một góc nhìn một cung có độ dài đúng bằng bán kính
3. Đo bằng vi phân , ký hiệu dạng Δy/x
Đo sai số góc bằng vi phân là cách làm phổ biến trong thế giới kỹ thuật cơ khí
Sai số vi phân mang ý nghĩa trực quan cho biết độ sai lệch theo tung độ ứng với một hoành độ nhất định.
Ví dụ nếu nói sai số 2.5mm/m thì có nghĩa là khi đo góc ở khoảng cách xa mỗi mét thì theo chiều dọc sẽ sai số 2.5mm
II.Chuyển đổi sai số từ các đơn vị đo sang độ góc
1.Chuyển từ rad sang độ
Khá là dễ, ta chuyển từ số đo theo radian r sang số đo độ theo công thức sau:
δ = 180° * r / 3.14
2.Chuyển từ vi phân sang độ
Về mặt lý thuyết, có thể tính gần đúng bằng hàm ngược của hàm tan là :
δ = 180° * arctan(Δy/x) / 3.14
Ví dụ sai số 1mm/m thì nghĩa là Δy= 1mm, x = 1m = 1000mm, hay Δy/x = 0.001. Dùng trang web tính arctan online như sau:
Ta thấy nếu tính theo độ thì được 0.057 độ, theo radian thì là 0.001rad
III.Các đọc sai số góc của một số loại dụng cụ
1. Cách đọc sai số góc của thước thủy
Thước thủy thường in cả 2 đơn vị là độ góc và vi phân lên thước, ví dụ như sau:
Ta thấy ghi là 0.057 độ hoặc dạng vi phân 1mm/m. Ta đều có thể đổi ra độ một cách dễ dàng như hướng dẫn ở mục II.