Đặc tính sinh học
Xà lách là loại rau có lá cuốn. Rau diếp có lá không cuốn. Thân thuộc loại thân thảo và có một loại dịch trắng như sữa có thể dùng làm thuốc chữa bệnh. Các loại rau này có bộ rễ rất phát triển và sinh trưởng rất nhanh.Xà lách phát triển tốt ở nhiệt độ 8-25"C. Rau diếp phát triển tốt ở nhiệt độ 10-27"C. Nhiệt độ thích hợp nhất là 15-20°C.
Ánh sáng ngày 10-12 giờ rất tốt cho sinh trưởng và phát triển của cây để đạt năng suất cao.
Độ ẩm thích hợp đối với rau diếp và xà lách của đất là 70-80%. Xà lách không kén đất, chỉ yêu cầu thoát nước, pH= 5,8-6,6.
Sau khi trồng 28-40 ngày đã được thu hoạch, vì vậy cần được bón loại phân dễ tiêu.
Kỹ thuật gieo trồng
Kỹ thuật gieo trồng xà lách - rau diếp
+ Rau diếp có hai loại hình:
• Rau diếp xoăn (rau diếp ngô), có mép lá xoăn, ăn giòn)
• Rau diếp ta có dạng lá vàng, có dạng lá xanh
+ Xà lách cũng có 2 loại hình:
• Xà lách trứng: lá trắng, chịu được mưa nắng, cuốn chắc.
• Xà lách li ti: lá xanh nhạt, tán lớn, ít cuốn, xốp, chịu úng.
- Thời vụ gieo trồng:
Ở nước ta có thể gieo trồng từ tháng 8 đến tháng 4 năm sau.
• Xà lách trứng: gieo từ tháng 7 đến tháng 2.
• Xà lách li ti: gieo trong các tháng 3-4 để ăn trong vụ hè.
• Rau diếp xoăn: gieo từ tháng 8 đến tháng 3 năm sau.
• Rau diếp ta: gieo như rau diếp xoăn, nhưng có thể gieo chậm hơn. Một hecta cần 350-450g hạt. Tuổi cây giống đem trống ra ruộng là 25-30 ngày.
- Làm đất, bón lót: Đất cần được làm tơi, nhỏ, kỹ. Luống lên cao 7-10cm.
- Phân bón lót yêu cầu: 7-10 tấn phân chuồng + 40 kg kali. Cây trồng ra ruộng khoảng cách 15-18 cm. Đảm bảo số câytrên tha là 200.000 - 300.000 cây.
- Chăm sóc: Trồng xong cần tưới nước ngay. Mỗi ngày tưới một lần. Về sau chỉ cần tưới giữ ẩm thì 2-3 hôm tưới một lần. Chỉ tiến hành xới xáo khi cây còn nhỏ. Kết hợp xới đất với làm cỏ. Khi cây được 15-20 ngày tuổi mà có biểu hiện lá màu trắng nhạt, chứng tỏ cây bị đói phân. Cần bón thúc bằng phân đạm với lượng 33-35 kg urê cho một ha hoặc phân chuồng hoà vào nước. Bón thúc phân xong cần tưới nước rửa lá ngay.
- Thu hoạch và để giống: Trồng được 30-40 ngày thì thu hoạch. Năng suất xà lách ở ta hiện nay là 30-45 tạ/ha.
Nếu lấy cây để hạt giống, thì xà lách nên trồng thưa, khoảng 30cm 1 cây. khi cây cao 40-50 cm, cần làm giàn để đỡ lấy cây khỏi đổ.
Khi ra hoa xà lách rất sợ rét, hạt phấn xà lách rất yếu chịu đựng và mất sức nẩy nhầm rất nhanh. Vì thế, ở các vùng núi Sapa xà lách để giống được gieo vào tháng 10, ở các tỉnh đồng bằng thì gieo vào tháng 8 và đầu tháng 9.
Cây giống cần được bón thúc 1 lần trước lúc làm giàn để cây có sức ra hoa quả đều và nhiều. Quả xà lách chín không đều, nên quả nào chín trước thì thu trước. Quả chín có màu vàng. Thu xong phơi nắng nhẹ vài hôm rồi vò lấy hạt. Sau đó sàng sẩy sạch sẽ các vật lẫn tạp và đem bảo quản.
