Câu chuyện hình thành và phát triển của cà chua indigo rose
Cà chua đen hữu cơ có tên tiếng Anh là “Indigo rose” là một giống cà chua đến từ dự án của trường đại học tiểu bang Oregon (OSU) – một trường đại học nghiên cứu công lập quốc tế thuộc tiểu bang Oregon, Mỹ. Giống cà chua này là thành quả của Jim Myers – nhà nhân giống cây trồng của OSU và nhóm của ông đã tìm cách nhân giống để tạo ra loại cà chua có hàm lượng chất anthocyanin có tính chống oxi hóa cao.
Giáo sư Jim Myers
Anthocyanin là một hợp chất thuộc nhóm flavonoid, có tính chống oxy hóa mạnh giúp ngăn chặn hoặc giảm tác động của các gốc tự do gây hại cho cơ thể. Hợp chất này có thể được tìm thấy ở những loại quả, rau và đồ uống khác nhau, vì hợp chất này có những lợi ích sức khỏe tiềm tàng nên đã thu hút sự quan tâm của của các nhà nhân giống ở Đại học Oregon State. Mục tiêu của họ đặt ra là nhân giống để có thể tạo ra loại cà chua có chứa nhiều anthocyanin “màu tím”. Điều này có thể giúp họ hiểu rõ hơn về cách các chất oxi hóa hoạt động và cách chúng ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Những loại quả chứa anthocyanin
Nguồn gốc
Nguồn gốc của Indigo Rose bắt đầu vào những năm 1960, khi hai nhà nhân giống, một người đến từ Bulgaria và một người đến từ Mỹ lần đầu lai tạo cà chua thường với các loại cà chua dại đến từ Chile và quần đảo Galapagos, những loại cà chua dại ở đây có chứa chất anthocyanin trong quả của chúng khác với giống cà chua thường chỉ có hợp chất này trong lá và cành.
Hình ảnh cà chua Indigo Rose (1)
Hai nhà nhân giống đã lai các loài cà chua dại này với cà chua thường để nghiên cứu nhưng những nghiên cứu của họ không được tiến triển cho đến khi Myers bắt đầu công việc của mình vào đầu những năm 2000. Lúc này, sinh viên tốt nghiệp Carl Jones đang làm một bài nghiên cứu để xem xét ảnh hưởng của cà chua đối với sức khỏe của con người, công việc này khiến Jones đi tìm hiểu nguồn gen của của những giống cà chua dại trên. Điều này đã giúp Myers đã nhận thấy những loại cà chua đang được nghiên cứu này có màu hơi tím chưa từng xuất hiện trên cà chua trước đây.
Hình ảnh cà chua Indigo Rose (2)
Khi nhận thấy những điều trên, Jim Myers đã bắt đầu nghiêm túc nhân giống để tạo ra một loại cà chua là sự kết hợp giữa lợi ích của anthocyanin “màu tím” với các đặc tính của một loại cà chua thông thường.Jim Myers đã thực hiện việc lai tạo cà chua Indigo Rose bằng cách sử dụng vật liệu di truyền của giống cà chua dại, được lưu trữ trong bộ sưu tập gen di truyền tại Đại học bang California (những nguồn gen cà chua này đã được thu thập bới hai nhà hai nhà nhân giống trên) và mang đi lai tạo với giống cà chua khác.
Hình ảnh cà chua Indigo Rose (3)
Sau khi thành công tạo ra một loại cà chua được có thể ăn được và có một chút màu tím trên quả. Họ đã chuyển công việc sang thử nghiệm trồng nhiều trên cách đồng. Trong 11 năm, Myers và đội của ông đã trồng cây cà chua từ những cây mầm và theo dõi sự phát triển của chúng. Hàng năm, họ chọn ra những quả cà chua thể hiện màu tím tốt nhất và tiến hành lai tạo tiếp với nhau. Họ làm điều đó hàng trăm lần, chọn lựa những quả cà chua có triển vọng nhất và không sử dụng công nghệ biến đổi gen để tạo ra loại cà chua này.
Hình ảnh cà chua Indigo Rose (4)
Thành quả đến với Jim Myers vào năm 2011 khi ông đã cho ra đời quả cà chua “tím” đầu tiên có chứa hợp chất tốt cho sức khỏe và hoàn toàn có thể ăn được, lương anthocyanin có trong quả tương đương như lượng hợp chất có trong quả việt quất.
Hình ảnh cà chua Indigo Rose (5)
Sự phát triển và ảnh hưởng của loại cà chua Indigo Rose
Jim Myers và nhóm của ông đã mất 11 năm để phát triển và chiếm lĩnh thị trường. Loại cà chua này đã gây ấn tượng mạnh mẽ, làm cho thị trường và các nhà nhân giống khác phải quan tâm và tìm cách tiếp cận với loại cà chua này. Người ta yêu thích sự mới mẻ của giống cà chua này nhưng điểm thu hút chính đến từ hợp chất anthocyanin có trong vỏ cà chua, sự quan tâm đến hợp chất anthocyanin - sắc tố làm cho quả cà chua có vỏ màu tím và có tính chống oxi hóa mạnh là mối quan tâm hàng đầu của công chúng tại thời điểm nó ra mắtTrong vòng 11 năm tiếp theo, Myers đã tiếp tục cải thiện nghiên cứu của mình và đã cho ra mắt bốn loại cà chua khác:
Indigo Cherry Drops, một loại cà chua bi có hương vị và năng suất tốt hơn Indigo Rose.
Indigo Cherry Drops
Indigo Pear Drops, một loại cà chua có hình quả lê.
Indigo Pear Drops
Indigo Kiwi có đặc tính sinh trưởng, hương vị và khả năng chống cong lá được cải thiện so với Indigo Rose
Indigo Kiwi
Mới nhất là Midnight Roma, một loại cà chua đang được sử dụng nhiều bởi đầu bếp và những nội trợ để làm nước sốt và được ra mắt vào năm 2021.
Midnight Roma
Hiện nay, có 50 thế hệ kế tiếp xuất hiện từ giống cà chua Indigo Rose, trong đó có năm thế hệ đến từ đại học tiểu bang Orgeon (OSU) và phần còn lại đến từ những người lai tạo tư nhân sử dụng chất mầm nguyên sinh đến từ Myers, đây là các tế bào được dùng để chuyển giao đặc tính từ thế hệ này sang thế hệ khác. Trước đó, những người trồng vườn đã quá quen với các giống cà chua “tím” khác như Cherokee Purple, Black Krim và Black Prince, nhưng màu tím có trong loại và chua này là do hợp chất pheophytin – một loại sắc tố khác không chứa anthocyanin bên trong.
Cherokee Purple
Black Krim
Black prince
Đặc trưng của cà chua Indigo Rose
Khi nhìn vào giống cà chua này, điều hiển nhiên có thể thấy là vẻ đẹp độc đáo của chúng. Những quả cà chua Indigo Rose có màu từ đỏ hồng cho đến màu đậm là màu đen tím khi cà chua chín.
Màu sắc của cà chua Indigo Rose từ hồng cho đến đen tím
Cà chua chín dưới ánh sáng mặt trời có màu sáng bóng, phản chiếu, màu đen tím và lá với thân cây có màu đậm tương tự quả. Cà chua Indigo Rose sẽ đạt được màu đen toàn bộ khi quả được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Nơi có nhiều bóng râm hơn thì cà chua sẽ giữ được màu đỏ dịu như giống cà chua khác.
Quả khi được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời
Xét về hình thức bên ngoài, cà chua Indigo rose là một giống cà chua hình cầu. Chúng phát triển có kích thước tương đương với quả cà chua bi hoặc cà chua thông thường được bán ngoài thị trường, nặng khoảng 40g một quả. Cây cà chua có thể cao lên đến 180cm và cho ra trái được treo trên cụm hoa, trên thực tế thậm chí còn có thể có tới 12 quả được treo trên một cành duy nhất.
Nhiều quả được treo cùng một cành duy nhất
Đây là giống cà chua có mùa thu hoạch muộn hơn so với các giống cà chua khác. Trung bình, quá trình phát triển của cà chua từ khi hạt giống nảy mầm đến khi thu hoạch trái cà chua mà bạn ăn thường kéo dài từ 50 đến 85 ngày trong khi cà chua Indigo Rose mất trung bình 91 ngày mới có thể thu hoạch. Giống cà chua này thường chín vào cuối mùa hè, vụ thu hoạch đầu tiên thường bắt đầu vào giữa tháng 8. Bạn có thể dễ dàng thu thập hạt từ quả và nhân giống cà chua này một cách dễ dàng.Cà chua Indigo Rose có hương vị nhẹ, ngọt dịu và độ axit cao hơn cà chua thường. Kết cấu của cà chua có độ mềm và hương vị như cà chua thông thường.
Cà chua đen hữu cơ Indigo Rose
Lợi ích sức khỏe của cà chua Indigo Rose
Mặc dù có màu sắc độc đáo và không được phổ biến như vậy nhưng cà chua Indigo Rose chưa rất nhiều lợi ích sức khỏe tương tự như các loại cà chua hiện nay.Một số lợi ích sức khỏe này bao gồm hàm lượng vitamin cao, chẳng hạn như Vitamin C và Vitamin A, giúp ích rất nhiều cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và thị lực tốt. Những quả cà chua này rất giàu chất sắt, kali và chất xơ giúp cho cơ thể của bạn có thể hoạt động ở mức tối ưu.
Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh
Do hàm lượng nước trong cà chua cao nên việc tiêu thụ chúng thường xuyên với số lượng vừa phải có thể giúp cung cấp thêm nước cho cơ thể. Điều này rất quan trọng mà nhiều người không nhận ra cơ thể họ cần bổ sung thêm nước.
Bổ sung nước
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất đối với cà chua Indigo Rose chính là hàm lượng cao của hai chất chống oxi hóa quan trọng là: lycopene và anthocyanin. Lycopene là một trong những dưỡng chất có mặt trong tất cả các loại cà chua, nó là nguyên nhân tạo nên màu đỏ đặc trưng cho chúng. Trong khi đó, anthocyanin hiếm khi được tìm thấy trong cà chua vì chất này là chất chống oxy hóa phổ biến hơn ở quả việt quất. Nó nằm trong sắc tố tối đậm mà bạn thấy trên quả việt quất cũng như trong cà chua Indigo Rose.Hai chất chống oxy hóa này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chúng giúp bảo vệ các tế bào trong cơ thể bạn khỏi bị hư hại bởi các gốc tự do và làm giảm tình trạng viêm tổng thể trong cơ thể bạn. Điều này có thể giúp bạn có thể chất khỏe mạnh hơn và làm giảm các bệnh tật như đau bụng cho đến đau đầu.
Thể chất khỏe mạnh
Cách chế biến cà chua Indigo Rose
Do kích thước, hình dạng và cách phân loại của chúng - giống như cà chua bi hay cà chua thông thường thì không có gì lạ khi cách tốt nhất để thưởng thức cà chua Indigo Rose là trộn cùng với các loại rau khác để làm món salad. Màu sắc độc đáo giúp mang lại nhiều màu sắc và hương vị cho món ăn.
Salad có chứa cà chua Indigo Rose (1)
Bạn có thể ăn sống kèm với rau xà lách và kết hợp với nhiều loại sốt khác nhau như nước sốt mè rang. Hoặc bạn có thể ngâm trực tiếp trong mắm và ăn trực tiếp mà không cần thêm rau xà lách.Giống cà chua này có thể dùng để làm nước sốt như những loại cà chua khác. Loại cà chua này có thể nấu nhuyễn và kết hợp với các loại cà chua khác để tạo thêm hương vị và màu sắc cho nước sốt.
Salad có chứa cà chua Indigo Rose (2)
Bất kì món ăn nào mà cà chua thường được dùng để chế biến thì cà chua Indigo Rose cũng có thể được chế biến tương tự mà không làm mất đi hương vị đặc trưng vốn có của cà chua.Cách trồng cà chua Indigo Rose tại nhà
Vì giống cà chua này nhỏ và không chiếm nhiều diện tích nên cà chua Indigo Rose được coi là lý tưởng để trồng tại nhà. Tùy theo sở thích của bạn, chúng có thể được trồng trong vườn hoặc trong chậu và có xu hướng phát triển mạnh theo cả hai cách trồng trên. Sau đây sẽ là cách trồng cây cà chua Indigo RoseHạt giống
Tỷ lệ nảy mầm: 85 - 90%Thời gian nảy mầm: 5-7 ngày
Thời gian thu hoạch: 80 - 90 ngày
Thời gian trồng: Cả năm
Nhiệt độ phát triển: 17-25 độ
Nhiệt độ bảo quản quả cà chua: 7 - 16°C
Thời gian bảo quản: 4 - 7 ngày
Đặc tính: Cây đứng, thân mềm, ưu nắng, chịu lạnh và không chịu được khô hạn.
Hạt giống cà chua
Ngâm ủ hạt
Ngâm hạt trong nước ấm với tỷ nước là 2 sôi : 3 lạnh trong 4 tiếng, sau đó xả sạch nước và mang ủ trong khăn ấm.Trải đều hạt lên giấy ăn hoặc vải mỏng rồi phủ thêm 1 lớp chất liệu tương tự lên trên, sau đó phun ẩm chất liệu đấy. Dùng bịch nilon hoặc màng bọc thực phẩm bọc kín lại và đặt vào trong chỗ tối.
Sau 48 tiếng, kiểm tra nếu thấy hạt nào nứt thì mang đi ươm, hạt nào chưa lên thì ủ tiếp, nếu sau 24 tiếng mà những hạt đấy vẫn không lên mầm thì đấy là hạt hỏng nên bỏ đi.
Gieo hạt
Bạn có thể gieo hạt bằng viên nén ươm hạt hoặc gieo và các khay nhựa- Gieo hạt bằng cách dùng viên nén ươm hạt:
Viên nén ươm hạt
- Gieo hạt bằng cách dùng khay
Gieo hạt bằng khay
Tầm 2 ngày kiểm tra một lần, nếu bề mặt đất khô thì phun thêm nước để giữ ẩm cho đất.Trồng cây
Sau khi cây lên mầm khỏi mặt đất thì mang ra vị trí có nắng trực tiếp từ 6 đến 8 tiếng. Khi cây cao tầm khoảng 6 - 10cm, thân cây cứng cáp và ra 4 - 5 lá mầm thì chuyển cây vào chậu lớn để hoặc vườn để trồng.Bón phân cho cây khoảng 10 đến 14 ngày một lần và giúp cho cây cứng cáp bằng cách đặt ngoài trời ấm áp hàng ngày (điều này rất có ích với những người có ý định chuyển cây ra chỗ khác để trồng).
Trồng trong chậu
Nếu trồng trong vườn, bạn nên trồng những cây non cách nhau khoảng 30 đến 90 cm và chôn cây trong đất đã ủ chua lên đến 2 bộ lá trên cùng để có thể giúp cây phát triển một bộ rễ mạnh mẽ. Tưới nước với lượng vừa đủ xung quanh để có thể cấp ẩm cho đất.Chăm sóc cây
Cây cần được tưới nước thường xuyên nhưng không được tưới nhiều nước quá dễ gây thối rễ. Bón phân cho cây vài lần một tuần hoặc có thể bón cho cây phân nhũ tương cá 2 lần một tuần. Quan sát tình trạng của cây và xử lý nhanh chóng nếu trên cây xuất hiện bọ chét, giun đũa cà chua và các loại bệnh nấm.Cây cà chua Indigo Rose là một giống cây chín muộn và thời gian thu hoạch tốt nhất là từ tháng 8 đến tháng 10. Quan sát nếu mặt dưới của quả chuyển sang màu đỏ và không còn màu xanh thì quả đã sẵn sàng thu hoạch.
Cây cà chua Indigo Rose