Ở rất nhiều gia đình vườn quanh nhà rất hẹp (nhỏ). Tuy nhiên nếu biết khéo léo bố trí trồng trọt thì chỉ cần vài mét vuông vẫn có thể tự túc được rau quanh năm. Có thể nêu vài nét về vấn đề này để bà con tham khảo:
1. Chọn loại rau phù hợp với các khoảnh đất tận dụng được quanh nhà
Những nơi bóng ít ánh sáng có thể bố trí rau ngót, rau diếp cá, cây lá lốt, những chỗ ẩm ướt thì trồng rau muống, rau ngổ, dọc theo tường trồng hàng rau ngót xen với xương xông, nếu có 2 - 3m ^ 2 đất trống có thể trồng rau khoai lang hoặc trồng gối theo mùa, khoảng đất nhỏ đầu hai hiên nhà nên trồng cây bầu đất. Doi đất dọc theo sân nhà trồng hàng mùng tơi thân gỗ để thu hái nhiều lần...
Chọn loại rau phù hợp với các khoảnh đất tận dụng được quanh nhà
2. Thâm canh hợp lý
Nhiều cây rau có thể thâm canh để thu được nhiều rau liên tục trên 1 đơn vị diện tích nhỏ. Ví dụ trồng 0.5m vuông khoai lang; 2m^2 rau muống; 0.5m^2 rau dền lá hến; 0, 5m^2 rau bầu đất; ở mỗi khoảnh rau trên chia ra các phần nhỏ đủ thu hoạch cho một bữa ăn. Rau muống, rau khoai lang, rau bầu đất hái sát mặt đất. Hái xong pha nước giải loãng tưới ngay. Rau dền tưới nước giải vào gần gốc, sau khi tưới 6-7 ngày thì rau lại lên tiếp và thu đợt khác, theo cách này thì 3.5m^2 rau có thể đủ cho gia đình 3 người ăn rau hàng ngày (Hình 3).
3. Lợi dụng khoảng không phối hợp nhiều tầng
Xung quanh nhà, hàng rào, cổng vào đều có các khoảng trống và khoảng không Thay vì bờ rào thường ta có thể trồng cây me hoặc cây sắn làm hàng rào, dọc bờ rào phía trong tạo ra một giàn leo nhỏ trồng mùng tơi dài ngày để hái lá và ngọn nhiều lần, dọc bờ rào phía ngoài chia ra nhiều đoạn: đoạn trồng lá lốt, đoạn trồng diếp cá, đoạn trồng xen gừng, đoạn trồng xen riêng. Cây me và cây sắn tạo tán hợp lý thu lấy lá non làm rau ăn.
Lợi dụng khoảng không để phối hợp nhiều tầng rau
Các khoảng không dọc theo lối vào nhà hoặc đầu nhà được tận dụng làm giàn. Các giàn này cũng cần chia làm nhiều đoạn để trồng các cây thân leo khác nhau, kế tiếp nhiều cây để khi cây trước hết quả thì cây sau đã leo lên giàn và cũng đã bắt đầu cho quả. Các cây cũ cắt thân sát gốc, thân leo trên giàn sẽ chết và lại đóng vai trò như phần phụ của giàn cho cây sau leo. Các cây họ đậu như đậu đũa, đậu rồng, đậu ván có thể cho chúng leo xen vào nhau, thu xong đậu đũa thì đến lượt đậu rồng ra quả, thu xong đậu rồng thì còn lại đậu ván...
4. Làm rau ăn ghém hoặc làm giá
Gia đình có thể đóng các khay hoặc lợi dụng dưới tán cây để làm nơi trồng các cây rau ăn ghém, các cây rau: lú bú, cải canh là các cây rau ăn ghém rất tốt. Đất trồng rau ăn ghém là cát được rang để khử trùng, cứ 1m2 nền thì trộn thêm 20 gam đạm + 20 gam kali + 50 gam lân sau đó gieo thật dày. Khi cây rau có 2 - 3 lá thật thì thu hoạch, rửa ky, cắt bỏ rễ dài, phối hợp thêm với rau chuối, giá đậu, lá mỏ lông, lá diếp cá để ăn sống rất tốt, sau 3 - 4 lần gieo cần bổ sung thêm 1/2 lượng phân của lần gieo đầu.Gia đình có thể chủ động làm giá đậu xanh theo cách đơn giản sau đây: dùng cát vàng mịn cho xuống nước đã thật sạch, rang cát cho thật nóng để khử trùng. Đậu xanh ngâm nước 15 giờ cho trương đều. Trộn đều hạt đã ngâm với cát theo tỷ lệ 1 đậu 5 cát. Đổ vào một túi nhỏ được may từ các bao xác rắn, buộc chặt miệng, dìm vào châu nước cho hút no nước, vớt lên cho chảy hết nước thừa, bỏ bao này vào một túi polyetylen (ni lông) buộc miệng lại. Sau 3 ngày thử mở bao kiểm tra, nếu đã thành giá thì đổ ra sàng sàng qua cho cát rơi xuống, lấy giá ra cho vào chậu nước, vớt lấy giá sạch để dùng. Cát thu lại để làm tiếp. Sau 3 - 4 lần làm cần cho cát ra phơi khô, xảy bỏ các vỏ đậu lẫn vào, rang lại để khử trùng và sử dụng làm giá tiếp, có thể thay bằng cát mới càng tốt.
Làm giá đậu xanh
* Làm giá bông:
Vùng Đồng bằng Bắc bộ (các tỉnh Thái Bình, Hà Nam, Hưng Yên, Hải Dương...) có tập quán dùng giá làm từ hạt bông. Giá bóng được dùng phối hợp với giá đỗ hoặc dùng để nấu canh cua là món ăn rất độc đáo.
Hạt bông được xát kỹ cho bong hết sợi bám dính trên hạt, ngâm vào nước sạch 8 giờ cho hút no nước. Thu lá tre tươi rửa sạch để dùng làm giá thể gieo hạt bông. Lót một lớp lá tre dày vào đáy chiếc nồi đình chuyên để làm giá, rắc một lớp hạt đã ngâm cho hút no nước, cho lớp lá tre khác và rắc tiếp lớp hạt khác. Sau khi hết hạt cần phủ một lớp lá thật dày, dùng các thanh tre cài chéo để ghim cho chắc. Mỗi ngày cho nồi giá uống nước một lần. Ba ngày sau cần bỏ que ghim, cho nồi giá vào một bao polyetylen buộc miệng lại, sau 6 - 8 ngày thì có giá bông đạt tiêu chuẩn.
