Trồng hoa loa kèn - Nguyễn Huy Trí

I. ĐẶC ĐIỂM

Hoa loa kèn có màu trắng, mùi thơm dịu tách 1 cành hoa thường có từ 1 đến 3 hoa. Hoa ít hoa sẽ to, hoa nhiều hoa sẽ nhỏ. Lá dày xanh hơi vàng, thân hoa là củ nằm dưới đất cánh lá ở phần trên mặt đất. Cành hoa cứng hơn thược dược, ít bị đổ gãy.

Một củ giống cho tới 15 - 17 hoa trong điều kiện chăm sóc tốt, 1 - 2 hoa trong điều kiện chăm sóc xấu, thiếu dinh dưỡng. Bị ngập nước hoa dễ chết.

II. KỸ THUẬT TRỒNG TRỌT 

1. Chọn đất làm đất 

Đất phải có thành phần cơ giới nhẹ. Đất thích hợp là đất xốp, nhiều mùn, độ ẩm vừa phải, thoát nước nhanh nhưng giữ ẩm tốt. Đất thịt, đất nghèo dinh dưỡng pha sét hay cát pha nhiều không thích hợp cho sình trưởng phát triển. Đất trồng hoa phải trảng nắng, tránh xa nơi có lò gạch, gần nhà máy có nhiều khói than.

Đất phải cày bừa, đập vỡ có 3 lần, mỗi lần cách nhau 5 - 7 ngày đất sau khi làm xong phải nắm được thành cục bỏ trong tay ta không vỡ ngay là được. Làm luống cao, mặt luống phải thật phẳng sẻ rãnh rồi bón phân thật hoai hay bón trước mùa đông rồi mới trồng. Lượng phân bón là :

Phân ủ mục	2m³/sào
Lân	5kg/sào
Kali	5kg / sào

Khi trồng đặt củ giống vào rãnh hàng cách hàng 45cm, củ cách củ 30cm, lấp đất sâu vừa phải 4 - 5cm nếu lấp sâu cây cành khó mọc. Khi hoa vươn cao cần tưới nước phân pha loãng 1/2 - 1/5 lần, rồi xới xáo vun cao cho cây khỏi đổ. Cây loa kèn cứng nên không phải cắm cọc. Khi cây bắt đầu nhú hoa thì ngừng vun và xới xáo.

2. Thời vụ

Loa kèn trồng vào tháng 10 - 11 và cho hoa vào tháng 4. Gần đây ở nhiều nơi cũng trồng sớm hơn để hy vọng cho hoa vào tết nguyên đán nhưng không thích hợp nên khó trồng. Nếu trồng sớm, cây con bị nắng tỷ lệ chết cao, để tránh nắng có thể phải che bằng cách trồng xen cây khác. Từ trồng đến lúc
mọc có thể tới 45 - 48 ngày. Để tránh cỏ mọc người ta phải phủ 1 lớp rạ mỏng, vừa hạn chế cỏ, vừa che phủ đất để giữ ẩm.

3. Thu hoạch và phân giống

Cắt hoa vào lúc bông hoa hé nứt đầu cánh, chừa lại phần gốc 20 - 15cm có cả lá để cấy nuôi củ. Hoa cắt xong có thể cắm ngay vào nước. Khi nhiều có thể để trong tủ lạnh 10 - 18 deg C trong vòng 15 - 18 giờ đồng hồ, để hạn chế héo và nở sớm.

Phần củ thân còn lại tiếp tục chăm sóc, xới xáo cho đến tháng 4 rồi mới đào củ. Củ đào lên đem rū đất rồi cho vào cát (như bảo quản bưởi). Khi bảo quản cần giữ nguyên cả thân tới vụ trồng sau. Khi đem trồng cần cắt bỏ phần thân củ, phân loại củ to, củ nhỏ, củ nhỡ để trồn theo từng lô riêng, tiện cho việc chăm sóc cho đồng đều. Để thu hoạch làm nhiều thời vụ, cung cấp cho thị trường, cần từng làm nhiều đợt trong thời vụ chính tháng 10 - tháng 11.

4. Dịch bệnh

Củ Loa kèn trắng nhiều nước, rất dễ thối, nên không nên để quá lâu trong đất. Khi bảo quản củ giống trong cát, cứ 15 - 20 ngày đảo lại 1 lần, loại bỏ củ nhỏ, củ thối dịch bệnh. Những củ thối cần vứt
 bỏ, cả cát tại nơi đó.

Lá thường bị khô đầu lá do thiếu dinh dưỡng, cần bổ sung dinh dưỡng qua lá hay rễ. Phun lên lá vài lượng lân và 1% urê. Trường hợp lá bị các sọc vàng gân lá, ta phải xới thoáng gốc và phun Zinép - Basudin.

Thời tiết nóng ẩm lúc sang thu hoạch cũng hay có hiện tượng bị rỉ sắt lá, cần chú ý phòng chống Shimel 1%.

Sâu hại hoa Loa kèn thường ít xảy ra thành dịch lớn.