Cách biểu diễn mối hàn trên bản vẽ
1.1. Không phụ thuộc vào phương pháp hàn, các mối hàn trên bản vẽ được qui ước biểu diễn như sau:Mới nhìn thấy được biểu diễn bằng "nét liền cơ bản" (hình 16a,b). Mối khuất - được biểu diễn bằng "nét đứt" (hình 16c)
được biểu thị bằng "nét liền cơ bản" (hình 16e).
1.3. Để chỉ mối hàn hay điểm hàn, qui ước dùng một "đường dóng" và "nét gạch ngang" của đường dóng. Nét gạch ngang này được kẻ song song với đường bằng của bản vẽ, tận cùng của đường dóng có một nửa mũi tên chỉ vào vị trí của mối hàn (hình 16d).
1.4. Để biểu diễn mối hàn nhiều lớp, qui ước dùng các đường viền riêng và các chữ số "La Mã" để chỉ thứ tự các lớp hàn (hình 17).
1.5. Đối với các mối hàn phi tiêu chuẩn (do người thiết kế qui định) cần
phải chỉ dẫn kích thước các phần tử kết cấu chúng trên bản vẽ (hình 18).
1.6. Giới hạn của mối hàn qui ước biểu thị bằng "nét liền cơ bản" , còn giới hạn các phần tưe kết cấu của mối hàn biểu thị bằng "nét liền mảnh".
Qui ước ký hiệu mối hàn trên bản vẽ
2.1. Cấu trúc qui ước ký hiệu mối hàn tiêu chuẩn chỉ dẫn trên hình 19.
2.2. Cấu trúc qui định ký hiệu mối hàn phi tiêu chuẩn chỉ dẫn trên hình 20. Phương pháp hàn để hàn mối hàn này phải chỉ dẫn trong điều kiện kỹ thuật của bản vẽ.
2.3. Những qui ước ký hiệu phụ để ký hiệu mối hàn được chỉ dẫn trong bảng 6.
2.2. Cấu trúc qui định ký hiệu mối hàn phi tiêu chuẩn chỉ dẫn trên hình 20. Phương pháp hàn để hàn mối hàn này phải chỉ dẫn trong điều kiện kỹ thuật của bản vẽ.
2.3. Những qui ước ký hiệu phụ để ký hiệu mối hàn được chỉ dẫn trong bảng 6.
* Phía chính và phía phụ ở đây được qui ước như sau:
+ Đối với mối hàn, hàn cả hai phía nhưng không đối xứng thì phía chính là phía mà mối hàn có chiều sâu lớn hơn.
+ Đối với mối hàn, hàn một phía thì phía chính là phía được thực hiện hàn.
+ Đối với mối hàn, hàn cả hai phía đối xứng thì phía chính hay phía phụ là phía bất kỳ, tức là phía này là chính thì phía đối diện là phụ.
Ký hiệu phụ của mối hàn thực hiện theo đường chu vi kín và mối hàn lắp ráp.
+ Đối với mối hàn, hàn cả hai phía nhưng không đối xứng thì phía chính là phía mà mối hàn có chiều sâu lớn hơn.
+ Đối với mối hàn, hàn một phía thì phía chính là phía được thực hiện hàn.
+ Đối với mối hàn, hàn cả hai phía đối xứng thì phía chính hay phía phụ là phía bất kỳ, tức là phía này là chính thì phía đối diện là phụ.
Ký hiệu phụ của mối hàn thực hiện theo đường chu vi kín và mối hàn lắp ráp.
2.4. Qui ước ký hiệu mối hàn đối với phía chính ghi ở trên (hình 21.a) và đối với phía phụ ghi ở dưới (hình 21b) nét gạch ngang của đường dóng chỉ vị trí hàn.
2.5. Độ nhẵn bề mặt gia công của mối hàn có thể ghi ở phía trên hay phía dưới nét gạch ngang của đường dóng chỉ vị trí hàn và được đặt sau ký hiệu mối hàn (hình 22) hoặc cũng có thể chỉ dẫn trong điều kiện kỹ thuật trên bản vẽ mà không cần ghi ký hiệu.
2.6. Nếu mối hàn có qui định kiểm tra thì ký hiệu này được ghi ở phía dưới đường dóng chỉ vị trí hàn (hình 23).
2.6. Nếu mối hàn có qui định kiểm tra thì ký hiệu này được ghi ở phía dưới đường dóng chỉ vị trí hàn (hình 23).
2.7. Nếu trên bản vẽ có các mối hàn giống nhau ** thì chỉ cần ghi số lượng và số hiệu của chúng. Ký hiệu này có thể ghi ở phía trên nét vạch ngang của đường dóng chỉ vị trí (nếu ở đó không ghi ký hiệu mối hàn) hoặc ghi ở phía trên đường dóng chỉ vị trí hàn (nếu ở phía trên nét gạch ngang của đường này có ghi ký hiệu mối hàn (hình 24).
2.8. Vật liệu hàn (que hàn, dây hàn, thuốc hàn, thuốc bọc v.v...) có thể chỉ dẫn trong điều kiện kỹ thuật trên bản vẽ hoặc có thể không cần phải chỉ dẫn.
2.9. Hiện nay có nhiều phương pháp hàn và dạng hàn khác nhau, song với yêu cầu nội dung của bản thiết kế đồ án môn học "Công nghệ hàn điện nóng chảy" chúng tôi tạm thời qui định một số qui ước để ký hiệu một số phương pháp hàn và dạng hàn cơ bản cũng như kiểu liên kết hàn thường dùng nhất như sau:a) Dùng chữ cái in hoa có thể không có hoặc có chỉ số là các chữ in thường để ký hiệu phương pháp hàn và dạng hàn:
T- hàn hồ quang tay.
** Các mối hàn được xem là giống nhau, nếu:
1) Kiếu và kích thước các phần tử kết cấu của chúng trong tiết diện ngang là như nhau.
2) Chúng đều có yêu cầu kỹ thuật giống nhau.
3) Chúng đều có cũng một ký hiệu.
D - hàn tự động dưới lớp thuốc, không dùng tấm lót đệm thuốc hay hàn đính trước.
Đđₜ - hàn tự động dưới lớp thuốc dùng tấm lót đồng - thuốc liên hợp.
Đđ - hàn tự động dưới lớp thuốc dùng đệm thuốc.
Đₕ - hàn tự động dưới lớp thuốc có hàn đính trước.
Đᵇᵥ - hàn tự động trong môi trường khí bảo vệ.
B - hàn bán tự động dưới lớp thuốc, không dùng tấm lót, đệm thuốc hay hàn đính trước.
Bₜ - hàn bán tự động dưới lớp thuốc dùng tấm lót bằng thép.
Bđₜ - hàn bán tự động dưới lớp thuốc dùng tấm lót đồng - thuốc liên hợp.
Bđ - hàn bán tự động dưới lớp thuốc dùng đệm thuốc.
Bₕ - hàn bán tự động dưới lớp thuốc có hàn đính trước.
Bᵇᵥ - hàn bán tự động trong môi trường khí bảo vệ.
Xd - hàn xi điện bằng điện cực dây.
Xₜ - hàn xỉ điện bằng điện cực tấm.
Xtᵈ - hàn xì điện bằng điện cực tấm dây liên hợp.
b) Dùng các chữ cái in thường sau đây, có kèm theo các chữ số chỉ kiểu liên kết hàn.
m - liên kết hàn giáp mối
t - liên kết hàn chữ T
g - liên kết hàn góc
c - liên kết hàn chồng
đ - liên kết hàn tán đinh
2.10. Tất cả các ký hiệu phụ, các chữ số cũng như các chữ (trừ các chỉ số) trong ký hiệu mối hàn, qui định có chiều cao bằng nhau (3 ÷ 5mm) và được biểu thị bằng nét liền mảnh.
