Quá trình tan chảy của kem hàn

Đăng lúc: , Cập nhật

Kem hàn là một chất liệu quan trọng trong hàn gắn các chi tiết trong mạch điện tử. Vậy các bạn đã biết kem hàn là gì chưa? Có bao nhiêu loại kem hàn? Kem hàn tan chảy như nào? Nếu chưa biết hãy cùng CÔNG CỤ TỐT tìm hiểu thông qua video dưới đây nhé!

Video

Quan sát quá trình tan chảy của kem hàn. Ngày tải lên:

Giới thiệu về kem hàn và quan sát quá nguyên lý hoạt động của kem hàn

Giới thiệu về kem hàn

Kem hàn, còn gọi là thiếc hàn dạng kem, là một sản phẩm quan trọng trong ngành công nghiệp hàn. Được chế tạo từ một hỗn hợp đặc biệt, kem hàn bao gồm các hạt hợp kim và chất trợ dung, tạo thành một dạng kem mịn. Một điểm đáng chú ý là phần bột hợp kim hàn chiếm đến 80-90% tổng khối lượng của sản phẩm.

So với việc sử dụng thiếc chì dạng cuộn hoặc dạng thanh, kem hàn có những ưu điểm nổi trội. Đầu tiên, việc sử dụng kem hàn không đòi hỏi quá trình nấu chảy, giúp đơn giản hóa quá trình hàn và tiết kiệm thời gian. Hơn nữa, với khả năng thấm ướt xuất sắc, kem hàn giúp linh kiện bám dính mạnh mẽ vào bề mặt của bảng mạch in. Điều này đảm bảo rằng quá trình hàn diễn ra một cách dễ dàng và linh kiện được đảm bảo kết nối chặt chẽ. Từ đó, sản phẩm cuối cùng có thể đạt được chuẩn chất lượng cao như mong đợi.

Kem hàn hay còn được gọi là kem hàn dạng thiếc

Kem hàn hay còn được gọi là kem hàn dạng thiếc
 
Thành phần chủ yếu của kem hàn truyền thống thường là hợp kim thiếc-chì. Kem hàn truyền thống thường chứa tỷ lệ khoảng 63% thiếc và 37% chì hoặc 60% thiếc và 40% chì. Tuy nhiên, việc sử dụng kem hàn này đã bị hạn chế do chứa chì, một chất có thể gây ra khói độc hại cho sức khỏe con người khi tiến hành quá trình hàn. Sự nguy hiểm này đặc biệt đáng lo ngại trong các môi trường công nghiệp và sản xuất, nơi tiếp xúc thường xuyên với khói hàn chì có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Do đó, để đảm bảo an toàn cho người lao động và bảo vệ môi trường, nhiều quốc gia đã chuyển sang sử dụng kem hàn không chứa chì như kem hàn thiếc-bạc-đồng (Sn-Ag-Cu). Loại kem hàn này có hiệu suất tốt và không gây ra khói chì độc hại, làm cho quá trình hàn an toàn hơn cho tất cả mọi người tham gia.

Kem hàn gồm 2 thành phần chính là chì và thiếc

Kem hàn gồm 2 thành phần chính là chì và thiếc
 

Một sô lưu ý khi sử dụng kem hàn:

  • Để kem hàn có thể giữ được đặc tính cũng như đạt được hiệu quả tốt nhất khi sử dụng thì nên bảo quản kem hàn ở những nơi có nhiệt độ thấp, nhiệt độ lý tưởng được đưa ra là trong khoảng từ 2 đến 10 độ C.
  • Thông thường kem hàn sẽ được đựng trong từng hộp riêng biệt, trong quá trình sử dụng bạn đã mở lắp ra và lấy kem hàn rồi thì nên đóng lắp ngay lại, hoặc nếu cần lấy thêm kem hàn thì nên đóng lại trong vòng một tiếng, để có thể tránh được bụi bẩn hay tạp chất bay vào làm giảm chất lượng kem hàn
  • Nếu các bạn cần sử dụng kem hàn thì sau khi lấy kem hàn ra khỏi tủ đông, hãy lấy kem hàn ra trước khoảng 2 tiếng đồng hồ trước khi sử dụng, khoảng thời gian này kem hàn sẽ là khoảng giúp kem hàn lấy lại đặc tính ban đầu
  • Một lưu ý cuối là trước khi sử dụng kem hàn hãy khuấy đều kem hàn lên, nếu thấy những cụ kem đông cứng hãy loại bỏ ngay.
Một vài lưu ý để phát huy hiệu quả khi sử dụng kem hàn

Một vài lưu ý để phát huy hiệu quả khi sử dụng kem hàn
 

Tìm hiểu về công nghệ dán bề mặt SMT

Công nghệ SMT (Surface Mount Technology), hay còn gọi là công nghệ dán bề mặt, là một phương pháp quan trọng trong ngành điện tử. Nó cho phép linh kiện điện tử được gắn trực tiếp lên bề mặt của bảng mạch in (PCB - Printed Circuit Board). Các linh kiện điện tử được lắp đặt bằng cách dán chúng trên bề mặt của PCB, và do đó, chúng được gọi là linh kiện dán (SMD - Surface Mount Device).

Công nghệ SMT đã thay thế một phần lớn công nghệ trước đây sử dụng lỗ thông qua (xuyên lỗ) để lắp đặt các linh kiện. SMT được ưa chuộng vì khả năng tự động hóa cao, giúp giảm chi phí sản xuất và cải thiện chất lượng sản phẩm. Nó cũng cho phép lắp đặt nhiều linh kiện có kích thước và hình dáng khác nhau lên cùng một bảng mạch in. Một điểm đặc biệt ở công nghệ SMT là nó sử dụng kem hàn là chất gắn kết.

Công nghệ SMT giúp nâng cao hiệu quả vả giảm giá thành

Công nghệ SMT giúp nâng cao hiệu quả vả giảm giá thành
 

Một vài ưu điểm của công nghệ SMT:

  • Những linh kiện điện tử ngày nay càng được tối ưu và có kích thước vô cùng nhỏ vì vậy việc hàn thủ công là điều vô cùng khó, nếu thực hiện được thì hiệu suất cũng không được cao. Chính vì vậy công nghệ SMT sẽ giúp hàn những liên kiện nhỏ được hiệu quả hơn
  • SMT cho phép có thể thực hiên nếu mật độ thành phần và linh kiện trên PCB (bảng mạch in) cao hơn, giúp kết nối các thành phần một cách hiệu quả hơn.
  • Các linh kiện điện tử có thể được gắn trên cả hai mặt của bảng mạch in PCB, tối ưu hóa sử dụng không gian.
  • SMT có hiệu suất cơ học tốt hơn trong điều kiện va đập và rung động
  • Các bảng mạch khhi sử dụng công nghệ SMT thường có điện trở và điện cảm thấp hơn, giúp cải thiện hiệu suất tín hiệu và tần số
  • SMT giảm số lỗ cần khoan trên PCB, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí sản xuất.
  • Công nghệ SMT là tự động hóa, giảm thiểu sự phụ thuộc vào lao động, tăng tốc quá trình sản xuất và năng suất
Những ưu điểm của công nghệ SMT

Những ưu điểm của công nghệ SMT
 

Quá trình tan chảy của kem hàn

Quá trình tan chảy của kem hàn thực chât là một bước trong quy trình hàn SMT. Nếu các bạn thắc mắc kem hàn có liên quan gì đến công nghệ này thì kem hàn là một thứ không thể thiếu được của công nghệ SMT, keo hàn là chất gắn kết thành phần dán bề mặt và các bảng mạch in.

Quá trình tan chảy của kem hàn thực chất là một bước trong quy trình SMT

Quá trình tan chảy của kem hàn thực chất là một bước trong quy trình SMT
 
Trước khi có thể đến được bước tra kem hàn chúng ta cần thực hiện các bước trước đó của quy trình SMT. Bước đầu tiên của quy trình SMT là thiết kế bảng mạch in điện tử. Trong quá trình này, các kỹ sư sử dụng phần mềm thiết kế đặc biệt để lựa chọn vị trí và sắp xếp các linh kiện trên bảng mạch.

Bước đầu cần thực hiện là thiết kế bảng mạch

Bước đầu cần thực hiện là thiết kế bảng mạch

Sau khi thiết kế hoàn tất, bản vẽ mạch in PCB sẽ được gửi đến các công ty sản xuất PCB và linh kiện điện tử để đặt hàng. Tại đây, bảng mạch in sẽ được sản xuất bằng cách khoan, cắt và định vị các vị trí linh kiện. Và linh kiện sẽ được cung cấp theo yêu cầu.

Linh kiện điện tử sẽ được cung cấp đến theo yêu cầu

Linh kiện điện tử sẽ được cung cấp đến theo yêu cầu
 
Sau khi đã sẵn sàng với đầy đủ linh kiện điện tử và bảng mạch PCB cần thiết, bước tiếp theo là chuẩn bị cài đặt và lập trình các máy móc liên quan. Các loại máy móc đã được cài đặt sẵn để thực hiện quá trình lắp ráp, sửa chữa và phát hiện lỗi theo quy trình tự động.

Thiết lấp và lập trình các loại máy móc thực hiện công việc

Thiết lấp và lập trình các loại máy móc thực hiện công việc
 
Trước khi có thể thấy được kem hàn tan chảy như nào thì cần phải quét kem hàn đều lên PCB. Trong giai đoạn này, máy quét kem hàn đóng vai trò quan trọng. Máy quét kem hàn sử dụng các dao gạt hoặc đầu cảm biến để quét kem hàn lên các tấm bảng mạch PCB. Các tấm PCB này thường đã được đục sẵn lỗ để chuẩn bị cho quá trình lắp ráp linh kiện.

Quá trình quét kem hàn đảm bảo rằng một lượng đủ kem hàn được áp dụng lên mỗi vị trí lắp đặt của linh kiện. Kem hàn này sẽ làm nhiệm vụ liên kết linh kiện với bảng mạch PCB bằng cách đóng đinh chặt sau khi bị đốt nóng.

Hình ảnh của một loại máy quét kem hàn

Hình ảnh của một loại máy quét kem hàn
 
Để kiểm tra và đảm bảo chất lượng của quá trình quét kem hàn, máy kiểm tra SPI (Solder Paste Inspection) được sử dụng. Máy SPI có khả năng kiểm tra bề mặt 3D của từng miếng đệm (pad) riêng biệt trên bảng mạch PCB.

Một số lỗi liên quan đến kem hàn

Một số lỗi liên quan đến kem hàn
 
Sau khi quét đủ lượng kem hàn, bảng mạch in PCB sẽ tiếp tục vào giai đoạn gắp đặt linh kiện. Các máy móc tự động trong quá trình gắp đặt linh kiện thường sử dụng đầu hút chân không hoặc kẹp gắp để lấy từng linh kiện ra khỏi băng linh kiện và đặt chính xác vào các vị trí đã được thiết lập trước trên bảng mạch.

Linh kiện sẽ được máy móc tự động gắp và đặt chính xác vào bảng mach

Linh kiện sẽ được máy móc tự động gắp và đặt chính xác vào bảng mạch
 
Để đảm bảo tính chính xác của quá trình lắp đặt linh kiện và tránh các lỗi trước khi tiến hành bước hàn reflow, người ta sử dụng máy kiểm tra tự động gọi là máy kiểm tra thị giác tự động (AOI - Automated Optical Inspection).Trong lò hàn reflow, bảng mạch PCB sẽ trải qua một chuỗi các giai đoạn nhiệt độ khác nhau để đảm bảo rằng kem hàn nóng chảy và tạo ra các mối hàn mạnh mẽ mà không gây hỏng hóc cho các linh kiện trên bảng mạch. Đây cũng chính là giai đoạn mà bạn có thể thấy được quá trình tan chảy của kem hàn như trong video.

Giai đoạn hàn reflow

Giai đoạn hàn reflow

Các giai đoạn nhiệt độ này bao gồm giai đoạn tiền hạn, giai đoạn đặt nhiệt độ, và giai đoạn làm nguội. Trong giai đoạn tiền hạn, bảng mạch PCB được nâng nhiệt độ từ nhiệt độ phòng lên nhiệt độ đặt trước. Sau đó, trong giai đoạn đặt nhiệt độ, nhiệt độ được duy trì ở mức cao để kem hàn nóng chảy và tạo ra các mối hàn. Cuối cùng, trong giai đoạn làm nguội, bảng mạch PCB sẽ được làm nguội dần dần để các mối hàn đông lại và sản phẩm hoàn thiện có thể lấy ra

 Giai đoạn tiền hạn nhiệt độ bắt đầu được nâng lên

Giai đoạn tiền hạn nhiệt độ bắt đầu được nâng lên

Nhiệt độ cao làm kem hàn tan chảyvà tạo ra các mối hàn

Nhiệt độ cao làm kem hàn tan chảy và tạo ra các mối hàn

Nhiệt độ giảm, các mối hàn được làm nguội trở nên cứng dần

Nhiệt độ giảm, các mối hàn được làm nguội trở nên cứng dần

 
CÔNG CỤ TỐT cảm ơn các bạn đa dành thời gian quan tâm và theo dõi, quá trình tan chảy của kem hàn quả thật rất thú vị phải không. Hy vọng với những thông tin hữu ích về kem hàn và công nghệ hàn SMT các bạn đã có thể hiểu rõ hơn và có thêm được một chút kiến thức về chúng.


 
 
gọi Miễn Phí