Kỹ thuật trồng và chăm sóc cải bó xôi (rau chân vịt ) - Khang Việt

Tác dụng

Đông y gọi là ba thái, rau chân vịt. Vị ngọt, tính mát. Vào kinh tiêu Cải bó xôi, tên khoa học Spinacia oleracea L. Chenopodiaceae. trường và vị.

Rau bó xôi rất bổ dưỡng, trong thành phần dinh dưỡng của cây rau bó xôi rất ít chất béo, không có chất cholesterol, nhưng nó có chứa một số lượng vừa phải chất đạm, đường và tinh bột, nó còn có rất nhiều loại sinh tố và khoáng chất.

Ngoài là thực phẩm thường ngày, cải bó xôi còn nhiều tác dụng khá tốt trong y học. Sau đây là một số bài thuốc từ cải bó xôi.- Chống thiếu máu, hạ huyết áp: 80g cải bó xôi rửa sạch, xắt nhỏ, cho 1/4 muỗng cà phê muối (hoặc 1/2 muỗng cà phê bột nêm), 3g hành tây xắt khoanh. Nấu 3 bát nước còn 1 bát. Ăn cái, uống nước ngày 2 lần. Có thể thêm 50g thịt dê và 3 muỗng gạo rang vừa vàng nấu với 100g cải bó xôi. Trong 3 bát nước nấu nhừ còn 1,5 bát. Ăn 2 lần /ngày. Liên tục trong 3 – 5 ngày.
- Chống hoại huyết: 150g cải bó xôi, rửa sạch, xắt sợi nhỏ, ngâm chung với 1/3 muỗng cà phê muối khoảng 1 giờ. Sao, khử thổ, tán nhuyễn. Lúc khát, pha 1 muỗng canh trong 30ml nước đun sôi để nguội. Uống 1 – 4 lần /ngày. Liên tục trong 7 ngày.

- Bổ trợ tim suy: 250g cải bó xôi, 150g dây lá chùm bao, 5g cam thảo, sao khử thổ chung 3 thứ, tán nhuyễn. Uống mỗi lúc khát. Liên tục cho tới khi thấy ăn ngủ ngon, hết hồi hộp, mệt đột xuất.

- Tăng tiết dịch tụy mật, các tuyến nội tiết: 250g cải bó xôi rửa sạch, xắt sợi nhỏ, 50g cật heo, 50g gan bò, 3g hành tây. Tất cả nấu trong 500ml nước, nêm 1/3 muỗng bột nêm, còn 150ml, cho thêm 3 tép. đầu hành lá. Ăn sáng, trưa, chiều, liền trong 2 tuần.

- Chống lão hóa tế bào, còi xương, suy nhược cơ thể: 200g cải bó xôi, 30g khoai mỡ tím, 30g bí đỏ, 150g nghêu hoặc hến, 100g củ sen. Rửa sạch cải, khoai mỡ, bí đỏ xắt hạt lựu hoặc xay nhuyễn. Nghêu luộc vừa tách vỏ, lấy thịt, cho vào 1/3 muỗng bột nêm. Hầm củ sen đã rửa sạch trong 500ml nước, còn 300ml cho thêm bí đỏ, khoai mỡ và thịt nghêu vào hầm, thêm 3g đường phèn. Còn 150ml cho cải bó xôi vào vừa chín. Ăn một lần trong buổi tối trước khi ngủ. Liền trong 10 ngày.

- Người cao tuổi, trẻ nhỏ bị viêm cấp đường tiêu hóa, táo bón, kiết lị 100g cải bó xôi, 1/3 muỗng cà phê muối hột, nấu với 3 bát nước, còn 1 bát. Người lớn uống một lần vào buổi trưa. Trẻ em uống sáng và chiều.

- Phòng ngừa cao huyết áp, đi đại tiện khó hoặc tức ngực: Cải bó xôi tươi 250g, cho vào nước sôi ngâm trong vòng 3 phút, sau đó vớt ra trộn với muối, dầu vừng. Mỗi ngày ăn hai lần.

- Nhuận tràng, thông đại tiện: cải bó xôi 100g, gạo tẻ 100g. Đầu tiên, nấu gạo tẻ thành cháo, sau đó cho cải bó xôi vào đun sôi lại là được. Dân gian thường dùng món này để chữa bệnh trĩ, đi đại tiện khó, bí đại tiện thường xuyên và bệnh táo bón ở người cao tuổi.

- Trị mắt quáng gà: 500g cải bó xôi tươi, nghiền nát lấy nước,ngày uống một thang, chia làm 2 lần, 250g cải bó xôi tươi, 120g gan heo, luộc lẫn và ăn nhạt. Hoặc lấy cải bó xôi và gan heo lượng bằng nhau. Cải bó xôi cho vào nước sôi ngâm qua, rồi vắt lấy nước, thêm nước lã vào luộc gan heo. Khi ăn, chỉ uống nước.

- Trị mắt đỏ do gió lùa, mí mắt sưng đỏ : Dùng 60g cải bó xôi, 15g hoa túc dại (dã cúc hoa), sắc lấy nước uống.

- Trị táo bón, bệnh trĩ, mất máu và thiếu máu, 250g tiết heo, thêm nước vào luộc nhỏ lửa cho chín rồi vớt ra, thái lát hoặc thái dài, cho lại vào nồi cùng 500g cải bó xôi, nấu thành canh, sau khi chín thêm chút dầu, muối vào là có thể ăn được. Bài thuốc này có tác dụng nhuận tràng, thông đại tiện, bổ máu.

- Trị đái tháo đường, tiêu khát uống nước nhiều: 60 - 120g xôi, 15g mề gà khô (kê nội kim), cho nước vào sắc uống, mỗi ngày 2 - 3 lần.

Rau bó xôi có thể trồng trên mọi loại đất nhưng tốt hơn nếu là đất cát có lẫn phân động vật, có khoáng boron, có chất hữu cơ, và có đạm. Rau bó xôi rất nhạy cảm với đất có nhiều acid: Đó là đất chua phèn, đất ) ở thung lũng tích tụ phèn. Muốn rau có phẩm chất cao, cần tưới đều đặn để giữ cho đất luôn luôn ẩm.

Giống

Giống VL−84, giống Dash, Ba chữ Tàu (giống của Công ty Takii Nhật Bản). Ưu điểm của giống là sinh trưởng khỏe, dễ canh tác và thích hợp với mọi thời vụ. Chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại phổ biến.

Thời gian từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch được thì khoảng 35 đến 60 ngày.

Cây rau bó xôi phát triển tốt khi thời tiết mát mẻ, nhiệt độ trung bình khoảng 10 - 24 độ C và cây cần được chiếu sáng đầy đủ.

Mật độ, khoảng cách gieo trồng

Lượng hạt giống cần gieo cho 1m ^ 2 khoảng từ 1, 8 - 2, 0kg (cần chú ý là hạt giống phải có tỷ lệ nảy mầm trên 80%). Khi ngâm hạt giống bà con cần ngâm trong nước ấm khoảng 40°C trong khoảng 12 – 14 giờ, khi ngâm nên cho vào nước ngâm hạt từ 5 – 10ec dung dịch MX tăng trưởng với mục đích kích thích và phá vỡ miền trạng của hạt. Sau đó vớt ra để ráo và ủ từ 15 - 20 giờ, lúc này hạt đã nứt nanh có thể đem gieo.

Làm đất

Đất trồng rau bó xôi không được chua, nếu có điều kiện nên đo độ pH đất trước khi trồng, đất có pH từ 6,5 – 7,5 là tốt nhất. Đất trồng rau bó xôi phải tơi xốp, có nhiều mùn, và thoát nước tốt. Nên làm đất kỹ bằng cách cày bừa kỹ 2 lần, khi cày cần cày sâu tối thiểu là 7cm, cần nhặt sạch cỏ dại và san mặt ruộng bằng phẳng để thuận tiện cho việc chia luống trồng.

Đất trồng nên dùng Sincocin 0,56SL, pha với nồng độ là 2ml thuốc Sincocin trong 1 lít nước tưới xuống đất để phòng trừ tuyến trùng và dùng Basudin 10H với lượng 20kg cho tha, thuốc này rải đều trên luống, sau đó tưới ẩm 1 - 2 ngày trước khi trồng để trừ bọ nhảy, sâu đất, ruồi đục lá.

Về luống trồng nên lên cao khoảng 3cm –5cm trong mùa mưa, còn bề rộng mặt luống thì nên rộng khoảng 1m, rãnh thì khoảng 7cm.

Chuẩn bị cây con để trồng

Hạt giống bó xôi được gieo trong vườn ươm. Đối với vườn ươm thì cần có mái che, hạt giống thì được gieo trong các vỉ xốp có đường kính lỗ từ 4 – 5cm. Làm đầy vỉ xốp bằng giá thể ươm cây con, giá thể này gồm có 50% là đất mùn và 50% là phân chuồng hoai mục. Sau đó gieo mỗi lỗ một hạt. Khi gieo xong cần tưới ẩm ngay. Sau đó mỗi ngày cần tưới 1 lần. Các vỉ xốp đã gieo hạt phải được xếp trên cao không được để trực tiếp xuống đất.
Sau khi hạt nảy mầm khoảng 15 đến 20 ngày tùy theo thời tiết, cần chú ý phun phòng thuốc sâu bệnh cho cây con trong suốt quá trình phát triển. Khi cây con có 4 - 5 lá thật, cao khoảng 5 – 6cm, lúc này có thể đem trồng, khi trồng cần chọn các cây khoẻ, sạch sâu bệnh để trồng.

Phân bón

Đối với 1m2 đất trồng cây bó xôi chúng ta nên chuẩn bị phân bón như sau:

Bón lót: Khoảng 10 ngày trước khi trồng với các loại như sau: Với khoảng 50kg. Phân chuồng hoai mục khoảng 4m ^ 3 Và 2kg Tricho–MX. Toàn bộ lượng phân bón này được bón trên bề mặt sau đó dùng máy cày lấp lại.

Khoảng 4 đến 5 ngày sau lại bón tiếp 10kg Nutri Smart và 100kg phân lân vi sinh. Lượng phân này cần được bón trên bề mặt liếp trồng sau đó dùng cuốc xới lấp lại.

Sau khi bón lót xong, chúng ta có thể trồng cây con trên mặt luống, mặt luống rộng khoảng 1m, có thể trồng 5 hàng với khoảng cách cây cách cây là 10cm. Với khoảng cách này chúng ta có mật độ khoảng 46.000 cây cho 1m2 Cần chú ý là đất phải được tưới ẩm trước khi trồng cây con.

Thu hoạch

Sau khi trồng cây con khoảng 40 ngày, rau bó xôi bắt đầu cho thu hoạch, cần thu hoạch đúng thời điểm tránh để rau già, ăn mất chất và không ngon.

Tác giả bài viết
Khang Việt (biên soạn)