Câu chuyện về các nhà sản xuất dụng cụ đa năng nổi tiếng trên thế giới (Phần 2)

CHẶNG ĐƯỜNG LÀM NÊN LỊCH SỬ CỦA LEATHERMAN
Giai đoạn 1: Nhen nhóm ý tưởng
Nếu như “truyền thuyết” về Victorinox xuất phát từ hoài bão phát triển các dụng cụ hữu ích của người thợ làm dao Karl Elsener với sự chuẩn bị rất chu đáo thì câu chuyện của Leatherman lại bắt đầu một cách hết sức tình cờ.

Người anh hùng làm nên lịch sử của Leatherman là Timothy S. Leatherman – Một cử nhân kỹ thuật cơ khí tốt nghiệp Đại học Bang Oregon (Mỹ) vào năm 1970. Năm 1975, chàng trai 26 tuổi lúc bấy giờ đã có một chuyến du lịch khắp châu Âu và châu Á cùng vợ mình để hưởng tuần trăng mật. Cặp đôi rong ruổi trên nhiều cung đường với chiếc ô tô Fiat 600 của Italia đã qua sử dụng mua ở Amsterdam với giá 300 đô la và lựa chọn những khách sạn bình dân để nghỉ lại do kinh phí eo hẹp. Tuy nhiên, thật không may cho đôi vợ chồng trẻ, chiếc xe cũ thường xuyên gặp trục trặc bên đường còn hệ thống ống nước trong khách sạn thì liên tục bị rò rỉ khiến chuyến đi trở nên khó khăn.
“Tôi mang theo một con dao kiểu Hướng đạo sinh (dao Boy Scout) và sử dụng nó cho mọi việc, từ thái bánh mì tới sửa xe, nhưng tôi vẫn cứ ước mình có một chiếc kìm” – Tim Leatherman chia sẻ khi kể lại về chuyến hành trình của mình.
Mặc dù đây là thời điểm, Swiss Army Knife của Victorinox đã trở thành hiện tượng toàn cầu nhưng kìm lại là chức năng mà không con dao Quân đội Thụy Sĩ nào có. Với ao ước đó, trong cuộc hành trình kéo dài gần 9 tháng, Tim đã liệt kê những ý tưởng cho sản phẩm mới vào một mảnh giấy – Những thứ mà anh muốn làm sau khi quay trở lại Mỹ.
Tim đã phác thảo thiết kế về công cụ đa năng ngay trong chuyến đi của mình khi dừng chân tại một khách sạn ở Tehran – Thủ đô của Iran. Anh muốn tạo ra một công cụ đa năng không chỉ chịu được thử thách của thời gian mà còn cho phép người sử dụng thực hiện các công việc cơ bản như: sửa chữa ô tô, sửa chữa các hỏng hóc trong nhà hoặc giải quyết các vấn đề khi đi cắm trại. Thiết kế này chính là ý tưởng về sản phẩm đột phá đầu tiên của Leatherman.

Giai đoạn 2: Chế tạo nguyên mẫu dụng cụ đa năng đầu tiên
Kết thúc chuyến du lịch không như mong đợi, trở về Mỹ, Tim chia sẻ với vợ về thiết kế của mình và hỏi cô ấy rằng liệu mình có thể chế tạo thử một chiếc hay không. Bà Châu Leatherman nói rằng: “Em hy vọng một ngày nào đó, anh sẽ hoàn thành công cụ và nó sẽ có thể bán được”. Nhận được ủng hộ của người bạn đời, Tim nhặt nhạnh kim loại từ những thiết bị bỏ đi và chế tạo thành một mẫu thử nghiệm tại gara để xe của anh rể.
 “Tôi có bằng kỹ sư cơ khí nhưng không biết gì về gia công. Anh rể tôi là thợ máy, tất cả những gì anh ấy không dạy tôi về gia công kim loại, tôi phải tự tìm hiểu. Tôi biết rằng mình không phải là một nhà phát minh giỏi. Tôi không có tầm nhìn xa. Bạn biết Marconi – Người đã chế tạo ra chiếc radio đầu tiên không? Tôi nghe nói rằng trước khi cầm bút chì lên, anh ấy đã hình dung ra toàn bộ mô hình trong đầu. Tôi không làm được như vậy, phải mất vài tháng tôi mới hình dung được từng bộ phận của dụng cụ” – Tim chia sẻ.
Xuất phát điểm, Tim suy nghĩ về một con dao kèm theo một cặp kìm thông thường, sau đó có mũi kìm riêng biệt có thể xoay qua và được điều khiển bởi kìm chính. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu sản phẩm, Tim thực sự có tham vọng lớn hơn và quyết định bổ sung thêm tính năng khóa kìm, để một thứ gì đó sẽ luôn bị kẹp chặt ngay cả khi người sử dụng không dùng sức nắm. Tim muốn đặt một cái cưa sắt vào, nhưng chúng hao mòn khá nhanh. Anh thậm chí còn cố gắng thêm chức năng mở hộp, một tuốc nơ vít dẹt, một bấm lỗ bằng da, một cái kéo và một tuốc nơ vít Phillips vào dụng cụ. Cuối cùng, Tim cho ra được 2 nguyên mẫu.
Ban đầu, Tim đặt tên cho “đứa con” mình sáng tạo ra là “Mr.Crunch” vì “tính năng kẹp” của sản phẩm. Tim ước tính nguyên mẫu sẽ được hoàn thiện trong thời gian 1 tháng nhưng thực tế anh đã phải mất tới 3 năm để chế tạo xong và chính thức nhận bằng sáng chế tại Mỹ vào năm 1980 (4.238.862).
“Mọi thứ chưa bao giờ đến dễ dàng với tôi. Các bạn của tôi ở trường chỉ cần một chút nỗ lực cũng có thể đạt điểm A nhưng tôi phải rất cố gắng để làm được điều đó. Dù vậy tôi vẫn kiên trì với mục tiêu của mình” – Tim nhớ lại.
Giai đoạn 3: Khó khăn do không tìm được nhà sản xuất và đơn vị phân phối dụng cụ
Tim mang nguyên mẫu của mình tới các xưởng sản xuất, giới thiệu cho những công ty dụng cụ, các nhà bán lẻ nhưng đều bị từ chối hợp tác. Thậm chí Tim còn phải cố gắng tự mình chế tạo sản phẩm do các công ty cho rằng ý tưởng của anh thay đổi quá xa so với danh mục dụng cụ hiện có của họ.
“Tại thời điểm đó tôi đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế. Tôi hy vọng về một lối thoát dễ dàng, rằng ai đó sẽ trả tôi một triệu đô la cho bản quyền sáng chế. Tôi nghĩ rằng khách hàng tiềm năng nhất sẽ là các công ty sản xuất dao, vì vậy tôi đưa nguyên mẫu của mình đến Gerber – Một công ty kinh doanh dao ở Portland. Họ xem qua và nói: “Đây không phải là một con dao, mà là một công cụ. Chúng tôi không kinh doanh công cụ”. Dù vậy tôi vẫn nghĩ đó là một con dao, vì thế tôi đã tiếp tục mang sản phẩm đến các công ty bán dao lớn hơn, nhưng họ đều từ chối. Cuối cùng tôi cũng chấp nhận rằng nếu đây không phải là một con dao, thì đó là một công cụ. Tôi quyết định đến thăm một số công ty công cụ nhưng tất cả đều cho rằng: Đây không phải là một công cụ, nó là một tiện ích. Tiện ích không bán được" – Tim kể lại về quãng thời gian khó khăn của mình.
Không bỏ cuộc, Tim phát hiện ra tờ New York Times có một chuyên mục hàng tuần đăng về các bằng sáng chế mới, anh đã đăng ký thông tin của mình với tờ báo này. Khi bài viết về sáng chế của anh được phát hành, Tim đã nghĩ về một viễn cảnh tươi sáng với liên tiếp các lời mời hợp tác. Nhưng không, trái ngược với sự kỳ vọng của Tim, anh chỉ nhận được một hai cuộc gọi. Mặc dù vẫn tin rằng mình có thể bán công cụ này cho một công ty nào đó, nhưng Tim hiểu khả năng rất lớn là anh sẽ phải tự kinh doanh để bán sản phẩm.
“Tôi không biết gì về kinh doanh. Tôi không biết hóa đơn là gì hay các khoản phải thu là gì, tôi cũng không có bất kỳ kỹ năng bán hàng nào. Vì vậy, tôi đã nhận một công việc bán các dụng cụ hàn và tôi nghĩ đó là công việc thực sự tốt đối với tôi. Trong quá trình bán các sản phẩm hàn cho những nhà máy hay xưởng sản xuất, tôi sẽ mang theo thiết kế của mình để có thể tìm hiểu thêm về cách sản xuất nó. Điều này diễn ra trong khoảng bốn năm. Có một ranh giới mong manh giữa sự kiên trì chiến đấu và và chấp nhận thực tại. Đã có lúc tôi sẵn sàng từ bỏ ước mơ của mình” – Time nói.
Giai đoạn 4: Thành lập Tập đoàn Công cụ Leatherman (Leatherman Tool Group, Inc)
Câu chuyện tưởng chừng như sẽ kết thúc tại đây thì may mắn thay, trước khi Tim Leatherman bỏ cuộc, một cơ duyên đã đến với anh. Sau hơn 7 năm thực hiện dự án, Steve Berliner – người bạn học tại Đại học Bang Oregon của anh – Một chuyên gia kinh doanh đang làm việc tại công ty gia công kim loại của cha mình, người luôn theo dõi Tim suốt thời gian qua – đã đưa ra lời đề nghị cùng thành lập công ty sau khi hai người gặp lại nhau tại một địa điểm chơi bóng bàn.
“Chúng tôi đã trở thành đối tác - 75% đối với tôi, 25% đối với Steve. Khi tôi và Steve đang suy nghĩ về tên công ty, tôi đã nói với anh ấy rằng chúng tôi không cần đặt tên nó theo tên tôi. Nhưng anh ấy khăng khăng, và tôi nghĩ anh ấy đã khá khôn ngoan khi làm như vậy vì tên của tôi có trên mọi công cụ chúng tôi tạo ra” – Tim nhớ lại.
Công ty được thành lập với trụ sở chính tại Portland, Oregon – “quê hương” của một loạt các thương hiệu sản xuất dụng cụ cho hoạt động ngoài trời và quân sự của Mỹ.
Giai đoạn 5: Tìm cách bán sản phẩm
Steve Berliner gợi ý về việc cần tìm một khách hàng có thể đặt hàng với số lượng lớn và công ty đã mở lời đề nghị cung cấp dụng cụ cho đội sửa chữa của Tập đoàn viễn thống đa quốc gia AT&T nhưng bị từ chối. Sau đó, họ đã thử gửi đề xuất tới 23 địa chỉ của Chính phủ và Quân đội với hy vọng có thể phân phối sản phẩm cho những người lính, giống như cách mà Victorinox đã làm, nhưng kết quả họ chỉ nhận được phản hồi của 3 bên (2 bên dứt khoát nói không và 1 bên xác nhận “sẽ liên lạc lại trong thời gian thích hợp”).
Dù vậy, những nỗ lực của Tim và Steve không phải hoàn toàn không có tác dụng. Một số đối tác bày tỏ sự hứng thú với công cụ kiểu mới nhưng họ muốn công ty Leatherman có thể làm gì đó để hạ giá thành sản phẩm. Tim và Steve đã sáng tạo một nguyên mẫu mới, loại bỏ tính năng kẹp và một vài chức năng khác. Những đóng góp và ý tưởng mới mẻ của Steve đã giúp sản phẩm mà Tim dành cả thập kỷ để theo đuổi được hoàn thiện tốt hơn.
“Tôi không nghĩ rằng có gì sai” – Steve Berliner luôn tin rằng các công cụ do Leatherman phát triển rất tuyệt vời.
Một khởi đầu chính thức mở ra, vào năm 1983, sau khi cải tiến và hạ giá thành sản phẩm (từ 40 đô la xuống 24 đô la), thiết kế mới chính thức được giới thiệu với tên gọi – Pocket Survival Tool (PST – Công cụ sinh tồn bỏ túi). Dụng cụ này ban đầu được bán tại danh mục đặt hàng qua thư của hai nhà phân phối Mỹ là Early Winters và Cabela.
“Chúng tôi bắt đầu tự hỏi chính xác khách hàng của mình là ai. Nếu bạn hình dung một loạt các loại dao và dụng cụ, thì Dao Quân đội Thụy Sĩ nằm ở một bên, các dụng cụ cầm tay như dũa và kìm ở bên còn lại. Sản phẩm của chúng tôi vừa vặn nằm ở giữa phạm vi này” – Tim chia sẻ.
Giai đoạn 6: Dụng cụ kiểu mới được đón nhận
Tin vui nói tiếp nhau, giữa năm 1983, công ty non trẻ Leatherman đã nhận được đơn đặt hàng đầu tiên của nhà bán lẻ với số lượng 500 chiếc PST. Không ai ngờ rằng chẳng bao lâu sau đó, công chúng đã mê mẩn chính dụng cụ mà các nhà sản xuất trước đó từng từ chối đánh cược. Pocket Survival Tool trở thành công cụ linh hoạt nhất được tung ra thị trường lúc bấy giờ.
Danh tiếng tốt của sản phẩm khiến các nhà bán lẻ đặt hàng nhiều hơn, vào năm 1984, Tập đoàn Công cụ Leatherman đã phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, cố gắng làm ra 30.000 chiếc PST vào cuối năm thay vì kế hoạch 4.000 chiếc ban đầu, tức là gấp 7.5 lần dự tính. Chỉ một năm sau đó, doanh số bán hàng của Leatherman đã tăng gấp đôi đạt 69.000 sản phẩm.
“Tôi nhận ra mình đã gặp may. Ban đầu, tôi không hiểu khách hàng của mình là ai. Việc quảng cáo trên các ấn phẩm, catalogue buôn bán dao đã khiến khách hàng biết đến chúng tôi nhiều hơn” – Tim nói.
Năm 1988, Leatherman cho ra mắt dòng sản phẩm mới mang tên “Wave” và ngay lập tức được đón nhận. Đến năm 1993, Leatherman đã bán được hơn 1 triệu chiếc mỗi năm. Ở giai đoạn tiếp theo, Leatherman tăng trưởng nhanh chóng cả về quy mô và năng lực sản xuất. Đến cuối năm 2001, công ty đã đạt doanh thu 100 triệu đô la mỗi năm và bán được hơn 20 triệu sản phẩm.
Giai đoạn 7: Trở thành “ông lớn” trong ngành sản xuất dụng cụ đa năng
Năm 2007, công ty mở cửa hàng bán lẻ đầu tiên, đặt tại cơ sở sản xuất của mình, sau đó cửa hàng này được chuyển tới trung tâm mua sắm Cascade Station, gần Nhà ga Cascades MAX ở Đông Bắc Portland. Cũng trong năm 2007, cái tên Tim Leatherman được đưa vào Đại sảnh Danh vọng Dao kéo của tạp chí Blade nhằm ghi nhận các cống hiến trong thiết kế của anh đối với lịch sử dao kéo thế giới.
Năm 2011, Tập đoàn Công cụ Leatherman mua lại nhà sản xuất đèn Ledlenser của Đức. Các thương hiệu và công ty con được điều hành riêng biệt, dưới sự bảo trợ của Tập đoàn Công cụ Leatherman. Tập đoàn cũng sản xuất một dòng công cụ đa năng được thiết kế đặc biệt dành riêng cho quân đội và nhân viên thực thi pháp luật, cũng như các phụ kiện để mang theo nhằm mở rộng chức năng của dụng cụ.
Tính đến tháng 2/2011, Leatherman đã sản xuất 50 sản phẩm được bán ở 82 quốc gia trên thế giới, với thị phần ở Mỹ ước tính khoảng 55%. Tới nay, Leatherman đã cho ra mắt rất nhiều dòng sản phẩm mới khác nhau và đều nhận được phản hồi tích cực từ phía công chúng. Có thể kể tới một số dòng sản phẩm nổi bật như:
·        Công cụ đa năng của Mỹ: Pocket Survival Tool (PST)
·        Công cụ đầu tiên của Leatherman với các dụng cụ được khóa hoàn toàn: Super Tool
·        Dụng cụ đa năng đầu tiên của Leatherman có kìm khóa: Crunch
·        Dụng cụ đa năng đầu tiên của Leatherman làm từ thép cao cấp: C-harge Ti
·        Công cụ đa năng hoạt động bằng một tay đầu tiên của Leatherman: OHT
·        Công cụ sở hữu công nghệ chốt từ tính đầu tiên của Leatherman: Free P2 & P4
KẾT LUẬN
Có lẽ chính Tim Leatherman khi mới bắt đầu cũng không thể tưởng tượng được rằng một ngày nào đó mình và các cộng sự có thể tạo ra một “đế chế” riêng trong ngành dụng cụ và các sản phẩm của họ lại được đón nhận đến vậy. Dù “sinh sau đẻ muộn” so với Victorinox nhưng họ xứng đáng là “chiến binh” mạnh mẽ đồng thời là đối thủ đáng để Victorinox tôn trọng và học hỏi.
“Tôi đã từ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị, từ bỏ 1 trong 4 vị trí của mình nhưng tôi vẫn là chủ nhà, là một cổ đông lớn và là người đứng đầu của hội đồng giám sát. Tôi nghĩ rằng tôi đã thực hiện khá tốt việc buông bỏ nhưng tôi vẫn cảm thấy mình có trách nhiệm đối với chất lượng của từng công cụ mà Leatherman sản xuất ra, vì tất cả chúng đều có tên của tôi trên đó” – Trích lời chia sẻ của Tim khi nhường lại vị trí Chủ tịch Hội đồng quản trị của tập đoàn Leatherman.
--------------------------------------------------------------------------------------------
Nếu có hứng thú với các dụng cụ đa năng, Quý Khách hàng có thể truy cập vào website của Công Cụ Tốt để tham khảo thêm nhiều sản phẩm với mức giá ưu đãi.
→ Đọc thêm bài viết Tổng quan về dụng cụ đa năng tại đây: https://congcutot.vn/dung-cu-da-nang-bo-tui-c323/dung-cu-da-nang-bo-tui-61.html

Tác giả bài viết
Bùi Phương Anh