Hướng dẫn chi tiết cách gieo trồng Bắp (ngô) hiệu quả.

1. Tầm quan trọng của việc gieo trồng đúng cách.

Để có được mùa vụ thật năng suất và chất lượng thì ngay từ ban đầu chúng ta cần gieo trồng có hiệu quả trước. Hiệu quả của việc gieo hạt giống được đánh giá qua tỷ lên nảy mầm/số lượng gieo trồng. Tỷ lệ này càng cao thì chứng tỏ việc gieo trồng từ ban đầu có hiệu quả. Nếu diện tích canh tác nhỏ và số lượng hạt giống được gieo xuống ít thì việc gieo trồng không hiệu quả có thể sẽ không tác động lớn đến người nông dân. Nhưng nếu diện tích đất canh tác là lớn hoặc rất lớn thì gieo trồng hiệu quả ngay ban đầu sẽ giúp ích cho người nông dân như sau:
+ Tiết kiệm chi phí nhân công.
+ Toàn bộ các cây bắp (ngô) sẽ lên đều nhau và có cùng chu kì sinh trưởng.
+ Tiết kiệm được chi phí mua hạt giống.
+ Sử dụng hiệu quả đất canh tác.

2. Tác hại của việc gieo trồng không đúng cách

Như đã nói ở trên, nếu diện tích trồng trọt lớn thì việc gieo trồng không hiệu quả từ ban đầu sẽ có tác hại rất lớn cho người trồng ví dụ như:
+ Lãng phí công sức: Người xưa có câu: “Làm đi không bằng làm lại”. Khi nhiều hạt giống được gieo trồng mà không nảy mầm thì sẽ được trồng lại bằng những hạt giống khác. Việc này vừa làm mất thời gian, công sức vừa mất thêm chi phí mua hạt giống mới. Hoặc nếu không trồng lại hạt giống mới vài những lỗ hổng này thì cây cỏ sẽ mọc vào những vùng trống này. Khi chăm sóc cho bắp (ngô) thì sẽ tốn công dọn cỏ nhiều hơn. Đặc biệt khi bón phân thì sẽ bị những cây cỏ này tranh dành dinh dưỡng với bắp (ngô). Tuy nhiên thì việc này là không thể tránh khỏi nhưng nếu gieo trồng tốt thì sẽ giảm được tối đa việc lãng phí như thế này.

3. Chuẩn bị

Sau khi nắm rõ tầm quan trọng của việc gieo hạt giống thì chúng ta cùng bắt tay vào thực hiện thôi nào.

3.1 Chuẩn bị đất

Trước khi bắt đầu mùa vụ mới, bà con cần phải dọn sạch tàn dư nông nghiệp của mùa vụ trước để hạn chế việc mầm bệnh từ mùa vụ trước sẽ lây sang mùa vụ sau. Đất cần được cày sâu 15-20cm (tùy thuộc vào độ tơi xốp của đất) tạo độ thoáng phù hợp cho vi sinh vật hoạt động, giúp cây con phát triển bộ rễ.  Sau đó tiến hành làm rãnh, tạo luống. Rãnh rộng khoảng 30cm (1 gang tay rưỡi) và cứ cách khoảng 5 mét thì sẽ tạo một rãnh như thế. Nếu đất canh tác có độ PH < 7 thì cần bỏ vôi khi cày để cân bằng độ PH của đất. Liều lượng thích hợp khoảng 0,5 – 1 tấn vôi/hecta. Khoảng thời gian tốt nhất để trồng bắp (ngô) là khoảng tháng 4, tháng 5 và thu hoạch vào khoảng tháng 7, tháng 8. Khoảng thời gian này thường gặp hạn đầu vụ (chủ động tưới tiêu, chăm sóc cây con tốt hơn) và giữa vụ lượng mưa và nắng cân bằng (giảm công chăm sóc, tưới tiêu) rất thuận tiện cho cây ngô phát triển.

3.2 Chuẩn bị hạt giống

Trước kia khi khoa học công nghệ chưa được phát triển thì hạt giống thường được lấy từ mùa vụ trước để gieo trồng cho mùa vụ sau. Nhưng hiện nay, khoa học đã nghiên cứu ra rất nhiều loại hạt giống có chất lượng tốt, kháng sâu, bệnh tốt và khả năng chống chịu cao. Tuy nhiên, khi mua hạt giống về thì bà con vẫn nên thử tỷ lệ nảy mầm để xác định được chất lượng hạt giống mà mình đã mua trước khi tiến hành gieo đại trà. Tỷ lệ nảy mầm trên 90% là mức tốt nhất để quyết định sử dụng hạt giống. Lượng giống cho 1 hecta đất khoảng 15-20kg. Hạt giống nên chọn mua những loại đã được tẩm sẵn thuốc chống mọt, côn trùng ăn để tránh hư hại khi gieo vào đất, tăng tỷ lệ nảy mầm. Trước khi gieo hạt giống nên ngâm vào nước ấm với tỷ lên 2 sôi + 3 lạnh trong khoảng thời gian 2-4 tiếng. Sau đó vớt ra và cột vào túi vải ủ khoảng 10 tiếng.

3.3 Chuẩn bị dinh dưỡng

Trước khi gieo trồng, bà con cần chuẩn bị phân bón cho bắp: Bón lót nên dùng  phân hữu cơ hoặc phân hữu cơ vi sinh. Liều lượng bón lót trước khi xuống giống khoảng 3-4 tấn/hecta đối với phân hữu cơ và 0,5-1 tấn/hecta đối với phân hữu cơ vi sinh. Tùy thuộc vào chất lượng đất, độ dinh dưỡng của đất mà bà con linh hoạt liều lượng phân bón cho phù hợp.

4. Gieo trồng

Đất đã tạo luống, hạt giống đã ủ gần nảy mầm rồi thì bà con tiến hàng gieo hạt giống.Gieo mỗi hốc đất khoảng 2 hạt giống và chỉ nên để tối đa 3 hạt giống mỗi hốc. Khoảng cách giữa các hốc đất là  25 – 30cm, khoảng cách giữa các hàng với nhau khoảng 60-70cm. Nên giữ khoảng cách ở mức này vì nếu bà con gieo hạt giống dầy quá thì cây sẽ cạnh tranh ánh nắng mặt trời và dinh dưỡng với nhau khiến cây phát triển không đồng đều. Nếu mật độ gieo trồng thưa thì sẽ giúp cây sinh trưởng và phát tiển tốt, hạt bắp to và số lượng hạt/quả nhiều. Tuy nhiên, mật độ thưa quá sẽ làm giảm số lượng trái thu được nên không đạt được năng xuất cao. Mỗi hạt giống khi được gieo xuống độ sâu khoảng 2-3cm là thích hợp nhất để cây con dễ dàng ngoi lên sau khi nảy mầm. Vì hạt giống đã được ngâm và ủ trước đó nên chỉ cần 2 - 3 ngày là có thể thấy lá mầm thứ nhất ngoi lên mặt đất rồi. Tất nhiên sẽ có 1 vài hạt giống sẽ bị hư nên bà con cần dặm lại 1 lượt những hốc đất không có cây con mọc lên nhé.

4. Chăm sóc sau gieo trồng

4.1 Bón thúc

Bón thúc lần 1: Sau khi hạt giống ngô (bắp) bắt đầu lên cây non (cây đạt khoảng 2 đến 3 lá) thì bón cách gốc cây 10cm với đạm u rê và kali clorua. Sau đó tưới nước đầy đủ cho cây.

Bón thúc lần 2: Sau khi ngô (bắp) được 5 đến 6 lá thì tiếp túc bón đạm u rê và kali như cách cũ. Lúc này tưới đẫm nước cho cây và tiến hành vun cao đất lên gốc.
Bón thúc lần 3: Sau khi ngô (bắp) được 10 đến 11 lá thì tiếp tục bón theo phương pháp cũ và tiếp xúc tưới nước, vun đất cho cây không đổ ngã.

Độ ẩm thích hợp cho đất khi trồng ngô là khoảng 70-80%. Vì rễ ngô dễ bị thối rễ và héo vàng nên không được tưới quá nhiều. Cách tốt nhất là hãy tưới theo rãnh luống để qua đêm, nước sẽ tự ngấm xuống dưới. Giai đoạn ngô rất cần tưới nước nhiều là 3-4 lá và 7-10 lá.

4.2 Phòng trừ sâu bệnh

• Cần chú ý giữ ẩm cho đất và phải bón phân đúng thời điểm, nhất là bón lân và kaly giúp cho cây khỏe mạnh, chống chịu thời tiết tốt, hạn chế được các bệnh như huyết dụ, vàng lá, ...
• Đối với sâu keo mùa thu: Kiểm tra đồng ruộng thường xuyên, nếu nhiều sâu bệnh, bà con nên dùng một trong các loại thuốc như: Lufen extra 100 EC, Enasin 32WP, Ratoin 5WG, Karuba WP, Bitadin WP.... để phun trừ, phun theo hàng, ướt đều cả hai mặt lá và nách lá
• Đối với sâu đục thân: Gieo trồng theo vụ, không trồng rải rác tránh sâu bệnh nhiễm vụ này sang vụ khác. Tăng cường bắt sâu và ngắt ổ trứng rồi đem tiêu hủy. Nếu sâu bệnh quá nhiều, bà con nên dùng  một trong các loại thuốc như: Voliam Targo 063SC, Patox 95SP, Enasin 32WP hoặc thuốc dạng hạt Vibam 5H... để phun hoặc rắc vào gốc cây ngô.
• Đối với bệnh đốm lá: Chú ý ngắt bỏ lá bệnh khi mới xuất hiện, khi tỷ bệnh hại cao có thể sử dụng một trong các loại thuốc như: Anvil 5SC, Tilt 250ND, Aliette 800WG, Amistar Top 325EC....

Thông qua bài viết dưới đây, Công Cụ Tốt mong bà con sẽ có thêm nhiều kiến thức để có được một vụ mua bội thu.

Tác giả bài viết
Tiến Đạt