Đặc điểm
Rau cần là loại rau thông dụng và có thể sử dụng làm thuốc. Theo Đông y: Rau cần có vị ngọt, cay, tính mát, vào các kinh phế và vị. Có tác dụng thanh nhiệt, bình can, khi phong, lợi thấp, tỉnh não kiện thần, nhuận phế chỉ khái. Có thể sử dụng để chữa cao huyết áp, mạch máu xơ cứng, thần kinh suy nhược, kinh nguyệt không đều.Rau cần còn gọi là cần cơm, cần ống, có tên khoa học là Ocnanthe Stolontifera, là loại rau ăn thân lá, họ hoa tán. Thân cây cần xốp, chia nhiều đốt, mỗi đốt có một lá, bẹ lá ôm thân, lá xẻ thuỳ sau, mỗi nách đẻ một nhánh. Rau cần sinh sản vô tính và sống ở dưới nước. có thể
Rau cần thích hợp với đất bùn, nhiều mùn, đất thịt và luôn có độ pH: 6 – 7. Nhiệt độ thích hợp cho cây phát triển là 15 - 20 deg * C Ở nhiệt độ trên 25°C và dưới 5°C cây sinh trưởng chậm, chuyển màu huyết dụ. Trong 100g cần ta có 95,3g nước, 1g protêin, 1,5g gluxit, 31g canxi, 64g photpho, 6mg vitamin C.
Tác dụng
Chữa viêm phế quản
Dùng gốc rau cần – liền cả rễ 100g, vỏ quýt 9g, kẹo mạch nha 30g. Cách dùng: Trước hết cho kẹo mạch nha vào nồi đun sôi, tiếp đó cho gốc rau cần và vỏ quít vào sao.Chữa suyễn thở do viêm khí quản mạn tính
Rễ rau cần 15g, kinh giới tuệ (hoa kinh giới) 6g, hoa tiêu 10 hạt, phục linh 9g, đường phèn 12g. Cách dùng: Rễ rau cần, hoa tiêu và phục linh sắc trước, đun sôi trong 10 phút, cho thêm kinh giới tuệ vào đun sôi thêm trong 5 phút, chắt lấy nước, hòa 6g đường phèn vào uống. Nước thứ hai đun sôi trong 10 phút, chắt nước pha nốt 6g đường phèn vào uống. Liệu trình 10 ngày.Chữa ho gà
Dùng toàn cây rau cần 500g, rửa sạch, vắt lấy nước cốt, thêm vài hạt muối vào, hấp cách thủy, chia 2 phần uống vào sáng sớm và buổi tối; liên tục trong nhiều ngày.Chữa ho do lao phổi
Rễ rau cần 30, rửa sạch, thái nhỏ, trộn với mật hoặc đường đỏ, xào chín, ăn, ngày 2 – 3 lần.Chữa cao huyết áp, tinh thần hưng phấn, đầu trướng đau, mặt đỏ bừng
Rau cần tươi 250g, rửa sạch, chần nước sôi khoảng 2 phút, thái nhỏ, giã nát vắt lấy nước, mỗi lần uống 1 bát con, ngày 2 lần. Có tác dụng làm hạ huyết áp và giải trừ trạng thái căng thẳng, khó chịu. Nếu không có rau cần tươi, có thể dùng 30 – 60g rau cần khô (có thể thêm 12g khổ 9 qua – mướp đắng) sắc uống. Cách chế rau cần khô: Rau cần tươi chần qua nước sôi, phơi trong bóng mát cho khô, cất đi dùng dần.Chữa ăn vào nên ngược trở ra
Rễ rau cần tươi 30g, cam thảo 15g, thêm nước vào đun sôi khoảng 10 phút, chắt lấy nước, đập 1 quả trứng gà vào, ăn trứng và uống nước,Chữa viêm gan mạn tính
Rau cần tươi 200g, rửa sạch, giã, vắt lấy nước cốt, thêm 50g mật ong vào trộn đều, uống ngày 2 lần; liên tục trong nhiều ngày.Chữa đái tháo đường
Rau cần tươi 60g, gạo tẻ 70 – 100g. Cách dùng: Rau cần rửa sạch, thái nhỏ, cùng gạo cho vào nồi, đổ khoảng 600ml nước nấu thành cháo; ngày ăn 2 lần vào buổi sáng và buổi tối. Ăn khi cháo còn nóng, không nên để lâu. Cháo này công dụng bổ thận, thanh nhiệt, lợi tiểu, bình can nhưng tác dụng chậm – phải dùng lâu mới kiến hiệu.Chữa đi tiểu ra máu (niệu huyết)
Dùng rau cần tươi giã vắt lấy nước cốt uống, ngày 3 lần, mỗi lần một bát con.Chữa tiểu tiện nhỏ giọt, đau nhức
Rau cần tươi bỏ lá, giã vắt lấy nước cốt, hòa với đun sôi để nguội uống hoặc dùng: Rau cần tươi 50 - 100g , sắc nước uống nhiều lần trong ngày, tiểu tiện sẽ thông suốt.Chữa mất ngủ
Gốc rau cần liền cả rễ 90g, toan táo nhân 9g (sao cháy đen), sắc nước uống trong ngày.Chữa nhức đầu
Gốc rau cần liền cả rễ một nắm to, rửa sạch, giã nát, xào với trứng gà ăn ngày 2 lần, Chữa phong thấp, khớp xương chân tay viêm tấy, đau nhức Dùng rau cần tươi giã vắt lấy nước, thêm đường trắng vào đun sôi lên, uống thay trà trong ngày.Chưa phụ nữ kinh nguyệt trước kỳ
Dùng rau cần khô 100g, sắc nước uống thay trà trong ngày, uống thường xuyên sẽ kiến hiệu.Chữa sản hậu xuất huyết
Rễ rau cần 60g, trứng gà 2 quả, cùng luộc chín, ăn trứng gà và uống nước luộc.Chữa sản phụ đau bụng
Rau khô 60g, sắc lấy nước, thêm chút đường đỏ hoặc rượu trắng vào uống lúc đói bụng.Chữa quai bị
Rau cần tươi giã nát, trộn với dầu vừng hoặc dầu lạc đắp vào chỗ có bệnh.Thời vụ
Rau cần ta chỉ được trồng vào mùa đông, trồng bằng cây giống cấy từ giữa các khóm là 10 x 10cm.Làm đất, bón phân, chăm sóc
Đất cày bừa nhuyễn, bón lót bằng phân chuồng ủ hoai 70 - 100kg/sào, cày lấp phân, để vài ngày mới cấy.Sau khi cấy vài ba hôm cây bén rễ thì rắc tro bếp phủ kín mặt ruộng vừa để chống rét, vừa cung cấp chất khoáng cho cây phát triển. Khi cây cao 15 – 20cm, bón thúc khoảng 20 - 21kg nước phân chuồng
0,6kg dam + 0.6kg kali và đưa nước vào ruộng, để nước cao khoảng 5 - 7cm. Khi cây cao 30 - 35cm bón thúc lần 2 với liều lượng như lần thứ nhất và đưa nước vào sâu 15 - 20cm Khi cây cao 50 – 60cm, bón phân lần thứ ba như 2 lần trên, đưa nước ruộng ngập cách ngọn cây 15 – 20cm.
- Biện pháp kỹ thuật làm tăng mật độ: Nếu để mật độ cây cao, cây sẽ có thân nhỏ trắng, lâu già ăn giòn ngon, giá trị thương phẩm cao. Khi cây mọc cao khoảng 15 – 20cm, dùng tay ấn vùi thân cây vào trong bùn chỉ để hở ngọn khoảng 3 - 4cm Làm như vậy để tăng số đốt thân nằm sâu trong hùn, tăng số rễ, tăng số đốt lẻ.
Trồng, chăm sóc cần ta
Phòng trừ sâu bệnh bại
Sâu hại: Rau cần thường bị các loại sâu xanh, sâu đo, bọ nhảy hại lá... gây hại. Phòng trừ bằng các loại thuốc thảo mộc như: Neembon, hạt củ đậu, Rotenon... và các loại thuốc vi sinh như: BT. DelFil, Dipel...Bệnh hại: Chủ yếu là bệnh sương mai làm thối đen lá, trong điều kiện nhiệt độ mát (15 - 22 deg * C) độ ẩm không khí cao 90 - 100% (trời âm u mưa phùn). Phòng và trị bệnh bằng thuốc Alpine 80 WP, Ridomin MZ72 WP, Zineb 80Wp... Chú ý: Nồng độ, liều lượng, thời gian cách li theo đúng hướng dẫn in trên bao bì thuốc.
