4 bước hoàn thiện khi làm đồ mộc giả cổ

Có một số dự án mộc của tôi có xu hướng giống như một chiếc quần bò, vì chúng đã được sử dụng lâu ngày và trở nên đẹp hơn khi các chi tiết đã bị phai mờ theo thời gian, giống hệt như một món đồ cổ. Để có thể tạo ra vẻ bề ngoài giống các món đồ cổ, tôi đã tạo ra một quy trình gồm 4 bước hoàn thiện giúp cho hình thức của các loại đồ mộc như đã trải qua một thế kỷ sử dụng vậy.
Ngay từ cái nhìn đâu tiên, có thể bạn sẽ cảm giác 4 bước hoàn thiện cần phải có nhiều quy định khắt khe trong khi làm, những không giống như bạn nghĩ các bước hoàn thiện này chỉ đơn giản là sự kết hợp của một vài kỹ thuật cơ bản mà có lẽ bạn đã sử dụng nhiều lần trước đó. Hai kỹ thuật cơ bản mà tôi sử dụng sẽ là:
Pickling wood: Hay còn gọi là tẩy trắng gỗ, đây là một kỹ thuật tạo hiệu ứng cũ kỹ cho gỗ. Quá trình này bao gồm việc sử dụng một loại sơn hoặc chất phủ màu trắng hoặc màu sáng khác để tạo ra một vẻ ngoài mờ và cũ kỹ. Kỹ thuật này giúp làm nổi bật vân gỗ tự nhiên và tạo ra một cái nhìn độc đáo và hấp dẫn.

Tẩy trắng gỗ

Highlighting wood: Đây là một kỹ thuật tạo hiệu ứng cho gỗ bằng cách làm nổi bật các đường vân tự nhiên của gỗ. Đơn giản chỉ là việc lau đi các lớp sơn vừa sơn.
Bạn sẽ nhận ra rằng 2 kỹ thuật này không khác gì việc tráng xi măng là mấy. Việc đơn giản bạn cần làm chỉ là đánh màu lên và sau đó lau đi cho đến khi nó trông đẹp hơn so với bạn. Và sau mỗi bước như thế, bạn sẽ phải áp dụng một lớp phủ kín nhanh chóng để có thể bảo vệ được các đường vân vẽ của bạn.
Ngoài việc mang lại yếu tố thẩm mỹ cao cho món đồ của bạn, việc giả cổ còn mang lại một số ưu điểm thực tế khác nữa. Việc thêm một màu áo lớp hoàn thiện có thể giúp liên kết các phần của đồ mộc trở nên chắc chắn và hiệu quả hơn. Tôi thấy việc giả cổ rất hữu ích cho việc đồng bộ màu của các tấm ván gỗ khác nhau nếu bạn tự đóng một chiếc bàn tại nhà với nhiều loại ván gỗ.
Trong kỹ thuật tạo hiệu ứng cũ kỹ cho gỗ, có một phương pháp tên là Distressing. Phương pháp “distressing” là một kỹ thuật hoàn thiện gỗ bằng cách tạo ra các vết xước, trầy xước, hoặc các dấu vết khác trên bề mặt gỗ để tạo ra một cái nhìn cũ hơn, đồng thời giúp sản phẩm trông thú vị hơn.

Phương pháp “Distresing” tạo ra các vết xước, vết lõm

Phương pháp này không chỉ giúp tạo thêm sự thú vị mà còn giúp các món đồ có các vết xước tự nhiên, giúp cho bạn đỡ phải xót các món đồ nội thất khi ai đó vô tình đặt một bộ chìa khóa lên và làm xước mặt gỗ. Hãy thử các kỹ thuật trên một tấm ván mẫu theo các bước ở ảnh dưới đây, sau khi hoàn thiện bạn sẽ học được nhiều mẹo hay để giả cổ đồ gỗ.

Tổng quan về quá trình giả cổ gỗ

Bước 1 và 2: Chuẩn bị và tẩy trắng gỗ

Kỹ thuật Pickling wood (đôi khi được gọi là kỹ thuật tẩy trắng) tạo ra một vẻ bề ngoài gỗ như bị ố màu nhẹ, cho phép các vân gỗ được hiện ra rõ ràng, những có thể sẽ để lại các chất màu trắng lắng đọng trong các lỗ nhỏ, các chi tiết góc và các phần điêu khắc phức tạp. Tùy thuộc vào cách bạn hiểu như thế nào, nhưng mục đích chính của của kỹ thuật này là tạo ra cho gỗ một vẻ bề ngoài giống như một mảnh gỗ đã từng được sơn nhưng sau đó bị tẩy sơn không tốt, được xử lý bằng hóa chất mạnh hoặc đơn giản là chỉ bị tẩy trắng bởi ánh năng mặt trời. Tẩy trắng gỗ đơn giản chỉ là việc sơn một lớp sơn trắng mỏng. Quét sơn đúng cách sẽ giúp quá trình giả cổ diễn ra suôn sẻ và đảm bảo kết quả nhất quán.

Tẩy trắng gỗ (Pickling wood)

Sự dụng chổi quét sơn để quét lên lớp sơn loãng. Chia đồ gỗ thành các phần nhỏ có thể quản lý được để sơn không có thời gian khô lại.

Dùng chổi quét lên lớp sơn loãng

Dùng khăn lau ngang theo vân gỗ, chất màu sẽ được lấp đầy vào các lỗ chân lông của gỗ, tạo ra một hiệu ứng màu sắc đậm hơn. Ngược lại, khi bạn lau dọc theo vân gỗ, sơn sẽ được nâng lên từ bề mặt, tạo ra một hiệu ứng màu sắc nhẹ hơn. Sau cùng, bạn sẽ sử dụng một chổi sơn khô để hòa trộn các vết lau, tạo ra một hiệu ứng tự nhiên và thống nhất.

Lau lại bằng khăn

Chuẩn bị

Giống như bất kỳ dự án hoàn thiện đồ gỗ nào, hãy bắt đầu với việc mài bề mặt cẩn thận. Sử dụng các loại máy mài chuyên dụng và các loại lưỡi mài có độ nhám lên tới P200. Nhẹ nhàng làm mềm bất kỳ các đường sắc nét trên thân hoặc vỏ của đồ gỗ.

Sử dụng máy mài chuyên dụng

Tiếp theo, hãy thoa một lớp sơn mỏng lên bề mặt gỗ (Tôi thường sử dụng sơn nhuộm dạng nước màu nâu và pha loãng nó với tỷ lệ 50:50, sau đó sẽ thoa sơn bằng cách sử dụng giẻ lau và chổi sơn). Mặc dù việc làm này sẽ thêm một bước vào quá trình giả cổ, nhưng lớp áo sơn màu tối này sẽ làm sáng lên hình thức của một chiếc ván gỗ mới và cung cấp 2 mức độ để kiểm soát màu sắc. Ngoài việc giúp liên kết các tấm gỗ lại với nhau, lớp sơn này còn giúp giảm đi các tông màu tự nhiên của gỗ sồi. Nếu không có nó, lớp sơn trắng tiếp theo của bạn có thể khô và biến thành màu hồng.
Cho lớp sơn nhuộm này từ 2-4 tiếng để khô, sau đó bảo vệ nó với một lớp dung dịch màng chống thấm (Tôi thường sử dụng dung dịch này và pha loãng với rượu theo tỷ lệ 1:1). Thoa một lớp mỏng hỗn hợp vừa pha chế lên bằng một chiếc khăn mịn. Đợi khoảng một giờ cho đến khi lớp dung dịch kết dính và khô loại, sau đó loại bỏ các sợi gỗ nổi lên do dùng hóa chất với các loại giấy nhám có độ nhám khoảng P320.

Sau khi sơn khô quét một lớp dung dịch màng chống thấm

Tẩy trắng gỗ (Getting pickled)

Một số nhà sản xuất có bán riêng loại sơn dành cho việc tẩy trắng này. Nhưng riêng bản thân tôi thích tự pha chế loại sơn này hơn, không chỉ giảm số lượng sơn còn thừa trên kệ của tôi mà còn giúp tiết kiệm một số tiền nhỏ.
Nếu bạn cần thêm thời gian làm việc (tức là, bạn muốn sơn khô chậm hơn để bạn có thời gian điều chỉnh hoặc làm việc với nó), bạn có thể chọn sử dụng sơn dầu. Sơn dầu thường mất thời gian khô lâu hơn so với các loại sơn khác. Ngược lại, nếu bạn muốn tăng tốc quá trình (tức là, bạn muốn sơn khô nhanh hơn để tiết kiệm thời gian), bạn có thể chọn sử dụng sơn latex. Sơn latex thường khô nhanh hơn so với sơn dầu.
Để pha chế hỗn hợp tẩy trắng gỗ, hãy pha dung dịch của bạn với một phần dung môi (như xăng trắng hoặc nước) với bốn phần sơn. Bây giờ bạn có thể thoa nó lên một tấm gỗ mẫu và dùng khăn lau để vân gỗ hiện ra. Bạn có thể sử dụng thêm dung môi nếu như hỗn hợp quá đặc, tỷ lệ ở dung dịch này không cần quá phải quan trọng và chính xác. Khi quét, quan trọng phải chia đồ gỗ thành các phần để dễ quản lý, đặc biệt nếu bạn pha với sơn latex thì sẽ bị khô nhanh. Nếu bạn thoa quá nhiều hoặc chờ quá lâu rồi mới dùng khăn lau thì lớp dung dịch bạn quét lên sẽ thành màu sơn mới cho đồ của bạn.

Pha chế hỗn hợp tẩy trắng gỗ

Nên quét dung dịch từ trong ra ngoài của đồ mộc, không chỉ để giữ cho bản thân sạch sẽ nhất có thể mà còn giúp cảm nhận được các vết sơn được tốt nhất có thể ở các phần ít thấy nhất rồi mới tiếp tục quét bên ngoài.

Quét hỗn hợp lên gỗ

Như đã trình bày ở trên, quá trình sơn màu chủ yếu là quét sơn lên và sau đó lau bớt các phần dư thừa. Bạn có thể lau bớt bằng cách dùng các chổi quét sơn khô để xóa bỏ bất kỳ dầu vết nào còn lại do khăn lau.

Dùng khăn để lau phần vừa quét hỗn hợp

Một khi bạn đã có được vẻ bề ngoài mà bạn muốn, hãy để cho nó khô. Sau đó sử dụng miếng giấy nhám để điều chỉnh màu sắc nếu cần sau đó sẽ thoa thêm một lớp dung dịch màng chống thấm như bước đầu.

Mẹo: Nếu bạn sử dụng các loại sơn dựa trên dầu, chúng sẽ có một màu vàng vào hiện lên sau khi bạn quét. Điều này có thể làm thay đổi màu sắc mong muốn của bạn. Nếu bạn muốn một lớp phủ không màu (tức là không thay đổi màu sắc của lớp sơn dưới nó), bạn có thể chọn shellac màu vàng hoe, sơn mài, hoặc sơn chống nước Polyurethane. Các loại sơn này sẽ tạo ra một lớp phủ bảo vệ mà không làm thay đổi màu sắc của gỗ.

Bước 3: Tạo hiệu ứng cũ kỹ

Trong bước này chúng ta sẽ dùng một kỹ thuật có tên gọi tiếng Anh là Distressing, đây là quá trình tăng tốc độ mòn tự nhiên của một món đồ nội thất mới. Kỹ thuật này là mẹo duy nhất làm cho các vết mòn, vết xước trở nên hợp lý hơn, không bị giả tạo. Điều này có thể bắt đầu bằng việc tưởng tượng một câu chuyện về món đồ đó, ví dụ như nó đã từng trải qua những gì trong quá khứ, đã được bao nhiêu người động vào.
Mọi người thường tập trung tạo hiệu ứng nhiều nhất vào các phần trên cùng, kệ và các bên của món đồ, vì đây là những nơi thường xuyên tiếp xúc và sử dụng. Chân và phần dưới của món đồ thường chịu nhiều hư hỏng nhất, do tiếp xúc với mặt đất và chịu tác động từ việc di chuyển. Các món đồ mà tôi sử dụng để tạo ra hiệu ứng giả cổ thì rất nhiều món bao gồm một số vật dụng thường ngày và một cái roi tự chế như hình dưới đây.

Roi tự chế tạo ra các vết xước, vết lõm và vết móp sẽ tạo thêm kết cấu và độ sâu.

Mỗi loại công cụ tôi chọn đều vừa trong lòng bàn tay tôi và có thể tạo ra nhiều dấu vết khác nhau. Ví dụ, tôi có thể ném chìa khóa lên các bề mặt ngang hoặc sử dụng chúng như nắm đấm sắt để tạo ra các vết xước và lõm gần.

Một bộ sưu tập chìa khóa cũ có thể là công cụ tiện lợi tạo ra các vết xước và vết lõm

Viên đá có hai mặt khác nhau, một mặt mịn và một mặt cứng. Mặt mịn của viên đá được sử dụng để tạo ra các vết lõm mà không cần cắt qua lớp hoàn thiện. Điều này giúp tạo ra các vết mòn mà không làm hỏng hoàn toàn bề mặt của món đồ. Mặt cứng hơn của viên đá có thể được sử dụng như một dụng cụ cắt rất cùn để làm tròn các góc.

Sử dụng một viên đá mịn để mô phỏng những vết lõm mềm mại do nhiều năm sử dụng. Tập trung sự chú ý vào các cạnh phía trước và các mặt trên.

Khi thực hiện quá trình “distressing” hoặc làm cũ một món đồ nội thất, bạn nên tiến hành từ từ và thường xuyên dừng lại để kiểm tra công việc của mình. Điều này giúp đảm bảo rằng bạn không làm quá mức, gây ra những vết mòn không tự nhiên hoặc hủy hoại món đồ.

Bộ sưu tập công cụ

Bạn nên chọn những công cụ mà bạn yêu thích và cảm thấy thoải mái khi sử dụng. Tôi đã thấy những người thợ mộc khác sử dụng tua vít, dao khắc, và dụng cụ cắt để thực hiện công việc này, và tất cả đều mang lại kết quả thuyết phục khác nhau. Bản thân tôi tự chế ra một công cụ nhiều năm trước và đặt tên là “Desade”. Công cụ này bao gồm một tay cầm công cụ cũ, một mảnh da cũ, một vài vòng chìa khóa, và một số chuỗi xích của bộ đồ chơi xích đu. Nếu bạn thấy rằng các dấu vết mòn do chuỗi xích tạo ra bắt đầu xuất hiện quá giống nhau, bạn nên thử thay đổi kỹ thuật của mình. Bạn có thể thử vỗ, rơi, thậm chí nắm lấy đầu tự do của chuỗi xích và sử dụng nó như một dụng cụ cắt, để tạo ra sự đa dạng trong các vết tạo thành.

Công cụ tự chế “Desade”, bộ chìa khóa và viên đá

Bước 4: Hoàn thiện quá trình giả cổ

Bản có thể dừng quá trình giả cổ ở ngay bước 3, nhưng tôi nghĩa rằng việc sơn glaze là mới là phần hoàn thiện cuối cùng nhằm tăng cường vẻ ngoài cũ kỹ của món đồ. Sơn glaze nhằm tạo nên màu nền cho gỗ mà không làm mất đi đặc tính tự nhiên của gỗ. Đây là lớp phủ bảo vệ chất lượng cao, đồng thời cũng làm nổi bật các phần vân trên bề mặt gỗ. Sơn glaze là một loại sơn dày, dễ dàng quét và cho phép bạn tạo ra nhiều hiệu ứng khác nhau trên món đồ.

Phủ sơn glaze tạo thêm màu sắc và cá tính cho đồ mộc. Tất cả việc bạn cần làm là một lớp nhuộm đậm, một số miếng vải, chổi sơn, và một chút sự sáng tạo.

Một điểm đặc biệt của sơn glaze là nó khô chậm, cho phép bạn thử nghiệm với lớp hoàn thiện để đạt được vẻ nhìn mong muốn. Điều này có thể bao gồm việc thay đổi màu sắc, độ bóng, hoặc cả hai, để tạo ra một vẻ ngoài cũ kỹ và đã qua sử dụng thật sự cho món đồ nội thất của bạn. Khi sử dụng sơn glaze, bạn không cần phải lo lắng về việc tránh tạo ra dấu vết của cọ trên bề mặt của món đồ. Điều này giúp quá trình sơn trở nên dễ dàng hơn so với các loại sơn thông thường, nơi bạn cần phải cố gắng để tránh tạo ra dấu vết của cọ. Sơn glaze được chải lên bề mặt của món đồ, sau đó được lau sạch bằng một miếng vải. Điều này giúp tạo ra một lớp sơn đồng đều trên bề mặt, đồng thời cũng cho phép bạn kiểm soát được mức độ mờ của lớp sơn.

Sử dụng một miếng vải chà qua lớp sơn. Làm sáng các khu vực được chà

Để kiểm soát màu sắc tốt hơn, hãy sử dụng một chiếc cọ lông ngắn “khô”. Kỹ thuật này bao gồm việc chải một lượng nhỏ sơn mờ lên một mảnh bìa cũ hoặc gỗ dán, sau đó sử dụng đầu chổi sơn để chạm vào sơn glaze. Điều này giúp kiểm soát được lượng sơn mờ trên chổi, cho phép bạn tạo ra các hiệu ứng màu sắc khác nhau trên món đồ.

Sử dụng cọ lông ngắn “khô” giúp làm mềm độ tương phản của các lớp sơn đối với các chi tiết chạm khắc và vị trí chật hẹp.

Tạo hiệu ứng bụi bẩn và vết ố bằng cách đâm những sợi lông cọ vào những khu vực mà bụi bẩn hoặc vết ố có thể tự nhiên tích tụ, bạn có thể tạo ra hiệu ứng của những vết bẩn tự nhiên trên món đồ. Thay đổi màu sắc trên các điểm bằng cách chải nhẹ lên các điểm của món đồ, bạn có thể thêm hoặc loại bỏ màu sắc, tùy thuộc vào lượng sơn mờ bạn có trên chổi. Điều này giúp tạo ra sự đa dạng trong màu sắc và kết cấu của món đồ.
Sơn glaze dựa trên dầu có thể cần một vài ngày để khô. Hãy tận dụng thời gian khô để kiểm tra công việc của bạn vào các thời điểm khác nhau trong ngày. Đây là thời điểm để thêm một vài dấu vết mòn thêm hoặc màu sắc bổ sung. Bạn có thể dễ dàng đảo ngược quá trình sơn mờ bằng cách sử dụng dầu khoáng hoặc cọ rửa bằng miếng cọ mài. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, hãy bảo vệ công trình của bạn món đồ của bạn bằng cách thoa hai lớp của sơn chống Thấm Polyurethane giúp bảo vệ một cách tốt nhất.

Nguồn tham khảo

Trong quá trình tìm hiểu thông tin để hoàn thiện bài viết này, chúng tôi có tham khảo một số dữ tiệu theo đường link dưới đây. Chúng tôi xin chân thành cám ơn các tác giả (tên được in đậm ngay sau tên tư liệu). Chúng tôi cũng không chịu bất cứ trách nhiệm gì nếu nội dung tham khảo bị thay đổi bởi bên thứ ba sau khi chúng tôi đăng bài viết này.

• 1. 4 STEP ANTIQUE FINISH , nguồn WOOFCRAFT

Tác giả bài viết
Craig Bentzley